Pojazdy specjalistyczne - polska specjalność

inż. Daniel Węgrzynek, ekspert Polskiej Izby Motoryzacyjnej, właściciel szkoleniowo-doradczej firmy AUTO NET Group Sp. z o.o., rzeczoznawca, twórca i redaktor naczelny magazynu branżowego Rescue Magazine: Rynek motoryzacyjny w Polsce to nie tylko fabryki i montownie samochodów zagranicznych koncernów, ale także duża liczba polskich producentów pojazdów użytkowych i specjalistycznych. Dziś na rynku krajowym mamy liczną grupę wytwórców nadwozi, których produkty z pewnością nie odbiegają jakością od standardów europejskich. W dobie globalnej konkurencji kluczem do sukcesu jest elastyczność, dostosowanie produktu do indywidualnych potrzeb użytkownika, wysoka jakość oraz profesjonalne doradztwo techniczne. Nietypowe projekty, będące specjalnością polskich firm, są niedostępne w ofercie większości zagranicznej konkurencji, która produkuje jedynie standardowe wyroby. Tacy wytwórcy stanowią wzór dla innych firm w tworzeniu nowoczesnych i bezpiecznych środków transportu dla wielu odbiorców i branż w całej Europie.
Wśród 30 sklasyfikowanych w rankingu polskich producentów z branży motoryzacyjnej, ponad połowa to firmy wytwarzające części i podzespoły. Znaczny udział w rankingu mają producenci pojazdów innych niż samochody osobowe i dostawcze.
Jak podaje Bisnode Polska, pierwszą trójkę zestawienia TOP30 w kategorii: części, autobusy i naczepy otwiera Grupa Boryszew, której działalność opiera się na czterech głównych filarach. Wśród nich, obok segmentów metali nieżelaznych, chemicznego i dystrybucyjnego, znajduje się właśnie Automotive. Jest to jedyna polska firma, która przekroczyła próg 2 mld zł przychodów ze sprzedaży w segmencie motoryzacyjnym w 2015 roku (przy przychodach całej Grupy wynoszących 5,7 mld zł). Swoją mocną pozycję w tym obszarze osiągnęła dzięki przejęciom firm na rynku europejskim. W tej części biznesu Grupy największe przychody generuje Grupa BAP wytwarzająca części plastikowe do samochodów, a w dalszej kolejności Grupa Maflow, jeden z największych producentów przewodów do klimatyzacji, wspomagania kierownicy oraz aktywnego zawieszenia dla przemysłu motoryzacyjnego. Swoje zakłady produkcyjne Maflow ma ulokowane aż na 3 kontynentach. Istotne przychody w segmencie motoryzacyjnym Boryszewa pochodzą też z produkcji łożysk.
Drugie miejsce zajęła firma Solaris Bus & Coach S.A. Podpoznański producent autobusów miejskich, międzymiastowych i specjalnych oraz niskopodłogowych tramwajów uzyskał w 2014 r. roczny przychód ze sprzedaży w wysokości 1,7 mld zł. Solaris nieprzerwanie od wielu lat jest liderem rynku autobusowego w Polsce. Firma prowadzi aktywną działalność eksportową - autobusy Solaris jeżdżą po drogach 29 krajów, a w Niemczech spółka należy do grona największych dostawców autobusów miejskich.
Podium rankingu zamyka Wielton S.A., wieluński producent naczep, przyczep i zabudów do samochodów ciężarowych z przychodem w wysokości 613 mln zł w 2015 roku. Produkty tej firmy trafiają m.in. do firm transportowych, budowlanych i produkcyjnych z aż 35 krajów. Poza rynkiem europejskim, także do Azji i Afryki. Spółka posiada zakłady produkcyjne w Polsce, we Francji oraz montownie we Włoszech i Rosji.
Produkty naszych największych producentów znane są już na rynkach całej Europy i poza nimi. Jak wynika z danych statystycznych, których źródłem jest Urząd Zamówień Publicznych, tylko w zeszłym roku polskie firmy wygrały 72 zamówienia, na łączną kwotę 600 mln zł. Liderem jest Grupa WISS, której sprzedaż na eksport wyniosła przeszło 440 mln zł. Została skierowana głównie na Słowację (56 mln euro), do Czech (20 mln euro), Bułgarii (20 mln euro), Rumunii (5 mln euro) czy Niemiec (4 mln euro).
W związku z tym firma Wawrzaszek Inżynieria Samochodów Specjalnych, rozpoczęła budowę centrum badawczo-rozwojowe, w którym pracę znajdzie ponad 150 osób zajmujących się produkcją specjalistycznych pojazdów ratowniczych. To trzeci zakład WISS na terenie Bielska-Białej. Będzie ono liczyło ok. 11 tys. m kw. powierzchni. Właściciele firmy zapowiadają stworzenie nowych stanowisk dla inżynierów oraz młodych ludzi, którzy właśnie w tym centrum będą kształcić się kierunkowo nie tylko w zakresie budowy specjalistycznych samochodów ratowniczych, ale także w przygotowywaniu rozwiązań technicznych gotowych do zastosowania w Szwecji, Niemczech i Czechach, gdzie firma eksportuje swoje pojazdy.
O tym wszystkim niech świadczy fakt ilości polskich przedsiębiorstw na targach pojazdów użytkowych, które odbyły się w tym roku po raz kolejny w Hanowerze. Polskę reprezentowało kilkanaście firm, głównie producentów zabudów do pojazdów dostawczych i ciężarowych, których stoiska cieszyły się ogromnym zainteresowaniem zarówno wśród odwiedzających targi, jak również potencjalnych kupujących.
Spośród już wspomnianej spółki Wielton S.A. na szczególną uwagę zasługuje również kielecki producent wywrotek na samochody ciężarowe powyżej 12 t DMC, firma KH - Kipper Sp. z o.o. Firma produkuje także urządzenia hakowe, przyczepy i naczepy, zajmuje się sprzedażą, montażem i serwisem żurawi samochodowych, systemów hydrauliki siłowej oraz urządzeń hakowych innych producentów. Bogata oferta firmy obejmuje różnorodną gamę specjalistycznych produktów przeznaczonych dla branży budowlanej, energetycznej, komunalnej czy wydobywczej.
W dobie globalnej konkurencji kluczem do sukcesu KH-Kipper Sp. z o.o. jest elastyczność, dostosowanie produktu do indywidualnych potrzeb użytkownika, wysoka jakość oraz profesjonalne doradztwo techniczne. Nietypowe projekty, będące specjalnością firmy, są niedostępne u większości konkurencji, która oferuje jedynie standardowe wyroby. Podczas rozmowy z prezesem zarządu, panem Andrzejem Kamionką, wielokrotnie podkreślona została kwestia związana z dobrze wykwalifikowaną kadrą. Szczególną uwagę w firmie kładzie się na przygotowanie do pracy młodych ludzi. W związku z tym już parę lat temu została podpisana umowa o współpracy pomiędzy KH-Kipper Sp. z o.o. a Politechniką Świętokrzyską. Polscy producenci zdali sobie sprawę, że absolwenci rodzimych uczelni, szczególnie z kierunków technicznych, mając odpowiednią wiedzę i umiejętności, poparte praktykami i stażami są świetnymi fachowcami i specjalistami, coraz częściej cenionymi za granicą. Rodzime firmy często proponują współpracę już na etapie nauki, zapewniając zatrudnienie zaraz po zakończeniu studiów. Podstawa każdego odpowiednio prowadzonego biznesu to niewątpliwie dobrze wykształcony pracownik.
Widząc wiele możliwości współpracy oraz potencjał polskich firm, zwróciłem się do prezesa Polskiej Izby Motoryzacyjnej, pana Romana Kantorskiego o stworzenie nowej sekcji. Pomysł został pozytywnie zaopiniowany i już dziś mogę oficjalnie poinformować, że kierowana przeze mnie sekcja będzie działała pod nazwą - „Sekcja Polskich Producentów Pojazdów Specjalnych”. Wspólna inicjatywa największych polskich producentów pojazdów użytkowych i specjalistycznych oraz Polskiej Izby Motoryzacji została zainaugurowana podczas XII Konferencji Przemysłu Motoryzacyjnego - AUTOEVENT 2016. Wzięli w niej udział przedstawiciele polskiego przemysłu motoryzacyjnego oraz zaproszeni przedstawiciele polskich producentów pojazdów użytkowych i specjalistycznych. Ma ona stanowić pierwszy etap w stworzeniu nowej sekcji, a głównym zadaniem będzie promowanie polskich producentów na rynkach europejskich i światowych oraz wzmocnienie ich pozycji na rynku krajowym poprzez czynny współudział w pracach legislacyjnych. Izba czynnie uczestniczy we wszystkich inicjatywach i współpracuje m.in. z Ministerstwem Rozwoju, jest członkiem Krajowej Izby Gospodarczej oraz bierze udział w misjach gospodarczych organizowanych przez instytucje państwowe. Tego typu działania mają na celu ułatwienie wdrażania nowych rozwiązań i produktów, konstruowania prototypów lub demonstratorów technologii wszystkim członkom sekcji.
A odpowiadając krótko na pytanie, czy Polska znalazła sobie niszę w branży motoryzacyjnej? Myślę, że tak. Argumentem za tym niech będą opisane powyżej działania polskich firm na polskiej, europejskiej i światowej arenie.

* Ranking opracowany przez Bank Zachodni WBK, Polską Izbę Motoryzacji i Bisnode Polska