Teoria badań operacyjnych jako narzędzie zarządzania optymalizacyjnego
- Krzysztof Ficoń, Grzegorz Krasnodębski
- Kategoria: Pozostałe zagadnienia
Istota zarządzania optymalizacyjnego
Pojęcie zarządzania odnoszone do każdej celowo zorientowanej struktury czy organizacji jest definiowane w literaturze na wiele rozmaitych sposobów, np. jako szczególny rodzaj działalności kierowniczej polegający na ustaleniu celów i powodowaniu ich realizacji, jako zespół działań mający na celu koordynację i integrację użytkownika zasobów, czy wreszcie jako wieloetapowy proces podejmowania optymalnych decyzji.
Strategicznym celem każdej organizacji jest przetrwanie i rozwój, czyli zachowanie ciągłości funkcji działania w procesie dysponowania ograniczonymi zasobami kadrowymi, czasowymi, materialnymi, finansowymi. Zarządzanie gwarantuje stabilizację i równowagę funkcjonalną organizacji w określonym otoczeniu społecznym, politycznym, biznesowym itp. Wobec wielkiej dynamiki otoczenia zewnętrznego, a także otoczenia wewnętrznego utrzymanie tej równowagi wymaga nieustannych korekt i adaptacji realizowanej strategii do zmieniających się uwarunkowań. Jednym z głównych sposobów osiągnięcia tego celu jest nowoczesny styl zarządzania daną organizacją w kategoriach tzw. zarządzania optymalizacyjnego. Zarządzanie optymalizacyjne jest obok innych koncepcji takich jak: zarządzanie jako wykonywanie władzy, zarządzanie administracyjne i zarządzanie przez pieniądz, jest najbardziej wymiernym i skwantyfikowanym sposobem kierowania organizacją. Pozwala ono na znalezienie optymalnych rozwiązań, najlepszych metod i dróg działania, gwarantujących pożądany rozwój i uzyskanie wysokich efektów. Współczesnym jego przejawem jest intensywne zastosowanie w zarządzaniu metod matematycznych i zaawansowanych narzędzi informatycznych, czyli oparcie na kryteriach i wskaźnikach ilościowo-informacyjnych. Zarządzanie optymalizacyjne polega na optymalizacji rozumianej, jako poszukiwanie ekstremum (minimum lub maksimum) pewnej funkcji celu (strategii) w ramach istniejących ograniczeń i uwarunkowań, najczęściej zasobowych, przy aktywnym użyciu metod matematycznych i aplikacji komputerowych.
Stosowanie koncepcji zarządzania optymalizacyjnego wymaga spełnienia szeregu warunków koniecznych takich jak: wysokiej strukturalizacji badanego problemu, precyzyjnej kwantyfikacji zmiennych decyzyjnych oraz dostępności analitycznych danych źródłowych. Wszystkie te warunki w dużym stopniu spełniają standardy zarządzania fizycznymi procesami logistycznymi. Logistyka, jako teoria i praktyka sterowania procesami fizycznymi operuje na zdeterminowanych strukturach, skwantyfikowanych zasobach i z natury posługuje się wymiernymi danymi w postaci mianowanych liczb dotyczących ilościowych charakterystyk wyrażonych w postaci godzin, ton, kilogramów, sztuk, kilometrów i przede wszystkim wymiernych wskaźników kosztowych (opłaty, taryfy, ceny).
Podstawową metodą stosowaną w zarządzaniu optymalizacyjnym są badania operacyjne, efektywnie wspierane dziś technologią informatyczną i symulacją komputerową. Badania operacyjne oraz technologie informatyczne są wykorzystywane do wspomagania procesów decyzyjnych w organizacjach, ale na różnych etapach. Celem informatycznych systemów zarządzania jest optymalizacja procesów zbierania, przechowywania i przetwarzania informacji niezbędnej w procesach podejmowania decyzji. Badania operacyjne wykorzystywane są na etapie optymalizacji procesu wyboru decyzji, najczęściej jako wielowariantowe propozycje pod adresem organów decydenckich. Symulacja komputerowa stanowi ogniwo spinające koncepcyjne modele budowane za pomocą metod badań operacyjnych oraz rachunkową ich realizację za pomocą przyjaznych aplikacji komputerowych.
Artykuł zawiera 35570 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka