AKTUALNOŚCI BRANŻOWE

Lata świetności transportu kolejowego przypadają na okres lat 80. Na terenie Polski kolej odgrywała bardzo ważną rolę przewożąc największą ilość pasażerów jak również towarów, co wynikało przede wszystkim z niskiego poziomu rozwoju pozostałych gałęzi transportu. Zmiany gospodarcze w Polsce spowodowały z jednej strony likwidację wielu fabryk i zakładów przemysłowych oraz znaczne ograniczenie pracy przemysłu wydobywczego, a z drugiej strony dynamiczny rozwój transportu drogowego, co skutkowało drastycznym spadkiem zapotrzebowania na usługi kolei. Stopniowe zmiany w strukturze generowanych przez przemysł ładunków, z masowych na drobnicowe i wysoko przetworzone, jak również podobne trendy w międzynarodowej wymianie handlowej nie pociągały za sobą czynności dostosowawczych polskiego systemu transportu kolejowego, począwszy od zaplecza taborowego, poprzez systemy informatyczne, skończywszy na infrastrukturze punktowej.
Wiek XXI to bezsprzeczna dominacja transportu samochodowego (z uwagi na jego dostępność szybkość oraz elastyczność), zaś transport kolejowy nie odgrywa już decydującego znaczenia. Trudną sytuację transportu kolejowego w Polsce, jak również w Europie, pogorszył jeszcze kryzys gospodarczy w 2008 oraz 2009 roku, który miał wpływ nie tylko na spadek ładunków nadawanych do przewozu przez stałych klientów (kopalnie, huty), ale również na odchodzenie klientów od kolei w poszukiwaniu tańszych rozwiązań transportu samochodowego, szczególnie przy przewozie mniejszych partii towarów. Należy przyznać, że podstawowe cechy tradycyjnych rozwiązań transportu kolejowego w coraz mniejszym stopniu odpowiadają współczesnym wymogom jakościowym, szczególnie w przewozach ładunków.

W dniach 1-3 marca 2011 roku w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku odbędzie się wydarzenie Transport Week 2011. Głównym tematem imprezy będzie: "Integracja a konkurencja w sektorze transportu: Region Bałtyku oraz Europy Centralnej i Wschodniej". Na wydarzenie to składają się trzy konferencje: Baltic Ro-Ro and Ferry Conference, Baltic Container Conference oraz Railport Conference.

Pojęcie infrastruktury i jej specyfika
Infrastruktura, choć nie jest jednoznacznie zdefiniowana w literaturze fachowej (przeważają ogólne definicje określające infrastrukturę jako podstawę gospodarki), może być dość precyzyjnie identyfikowana dzięki zgodności poglądów dotyczących jej cech specyficznych, takich jak niepodzielność techniczna i ekonomiczna, długi okres powstawania i długa żywotność, immobilność, wysoka kapitałochłonność. Wśród elementów infrastruktury technicznej dominują liniowe i punktowe urządzenia infrastruktury transportu. Inne, to podstawowe urządzenia gospodarki wodnej, energetyki, łączności. Według definicji funkcjonalnej A. Piskozuba, "Infrastruktura to stworzone przez człowieka, trwale zlokalizowane, liniowe i punktowe obiekty użytku publicznego, stanowiące podstawę życia społeczno - gospodarczego, z uwagi na funkcje przemieszczania osób i ładunków (transport), wiadomości (łączność), energii elektrycznej (energetyka) i wody (gospodarka wodna)".

Prorynkowe reformy organizacyjne
Obecne koleje rosyjskie (RŻD) tworzą holding w formie spółki akcyjnej, co jest rezultatem przeprowadzanej od 2001 roku reformy strukturalnej kolei w Federacji Rosyjskiej. Podstawową zasadą reformy było wydzielenie naturalnej, monopolowej działalności kolei, to jest zarządzania infrastrukturą, od sfery, gdzie możliwa jest konkurencja, a także pozyskanie prywatnych inwestycji w rynkowe segmenty branży kolejowej. Ponadto przewidziano wstrzymanie krzyżującego subsydiowania działalności kolejowej, zwiększenie elastyczności w regulacjach taryfowych, wzrost inwestycyjnych możliwości branży i podwyższenie przejrzystości całego biznesu kolejowego. Działania te podjęte były w pierwszym etapie reformowania RŻD w latach 2001 - 2002.

Korzystne pod względem komunikacyjnym centralne położenie Polski w Europie powinno determinować rozwój sieci kolejowej i jej przejść granicznych oraz sprzyjać rozwojowi przewozów międzynarodowych. Polityka Unii Europejskiej w zakresie transportu zmierza do równomiernego rozwoju poszczególnych gałęzi, rozwoju jego ekologicznych form, liberalizacji rynku przewozów kolejowych oraz zniesienia barier technicznych, utrudniających swobodny ruch kolejowy przez granice państw członkowskich oraz państw sąsiadujących. Kierunki te są uznawane jako priorytety we wspólnej polityce transportowej. Swobodny przepływ towarów i usług jest fundamentem jednolitego rynku europejskiego. Jego stworzenie nie byłoby i nie jest możliwe bez odpowiedniego, a zarazem systemowego wsparcia logistycznego. Jednym z istotnych warunków funkcjonowania rynku jest wymóg interoperacyjności systemu transportowego, który jest istotnym czynnikiem rozwoju integracji europejskiej.

Współczesny rynek usług transportowych jest bardzo wymagający. Utrzymanie się działających na nim firm oraz ich rozwój rodzi konieczność sprostania wysokim wymaganiom klientów w zakresie jakości świadczonych usług. Zaspokojenie oczekiwań klientów powoduje potrzebę odejścia od tradycyjnego pojmowania usług przewozowych, podniesienia progu dotychczasowych standardów i wdrożenie w firmie pełnej orientacji rynkowej. Przedsiębiorstwa towarowego transportu kolejowego, aby konkurować z transportem samochodowym muszą w istotny sposób zmienić jakość, a zarazem zakres świadczonych usług.
Klienci coraz częściej wymagają pojedynczego, wyraźnie wskazanego i solidnego partnera usług transportowych oraz przejrzystych łańcuchów transportowych w towarowym ruchu krajowym i międzynarodowym. Oczekują określenia poziomu jakości wykonania usługi i adekwatnej do niej ceny.

Działającym na polskim rynku operatorom intermodalnym przybył nowy konkurent. CTL Logistics, dotychczas jedynie realizujący przewozy kontenerów na zlecenie operatorów, sam zamierza stać się operatorem intermodalnym. Władze firmy zapowiadają intensywną budowę siatki połączeń i koncentrację na przewozach kontenerów w transporcie międzynarodowym.