Logo
Wydrukuj tę stronę

Biblioteki cyfrowe - narzędzia i usługi dla efektywnego zarządzania i udostępniania treści cyfrowych w Internecie

Rozwój nowoczesnych usług, istotnych dla przyszłego kształtu społeczeństw informacyjnych, zależy od poziomu zaawansowania trzech zasadniczych czynników: technologii sieci komputerowych, usług i narzędzi pośredniczących (middleware) oraz treści (zawartości) cyfrowej. Spośród tych czynników, tworzenie zasobów cyfrowych związanych z kulturą i światowym dziedzictwem kulturowym, nauką, edukacją, jak również wydawnictwami elektronicznymi oraz sektorem audio-wizualnym, ma szczególne znaczenie. Wynika to z faktu, iż odpowiednia ich ilość i jakość jest niezbędna do powstawania zaawansowanych usług w sieciach nowej generacji. Zapewnienie treściom cyfrowym takich atrybutów jak: trwałość, wiarygodność, łatwy dostęp, wielojęzykowość, efektywne zarządzanie, możliwe jest jedynie poprzez integrację dostępu do treści z dostępem do narzędzi. Narzędzia te powinny wspomagać prezentację, zarządzanie i przetwarzanie tych treści w środowisku sieciowym. Najlepszym przykładem środowisk tego typu są biblioteki cyfrowe. Jedną z pierwszych na świecie bibliotek cyfrowych był rozpoczęty w 1971 roku Project Gutenberg, udostępniający obecnie ponad 16 000 publikacji elektronicznych zebranych dzięki pracy wolontariuszy z całego świata. Obecnie coraz więcej instytucji dostrzega potrzebę tworzenia ogólnodostępnych bibliotek cyfrowych. Biblioteki takie, poza możliwością umieszczania w nich aktualnie powstających podręczników, publikacji naukowych czy zasobów edukacyjnych, umożliwiają także zachowanie dziedzictwa kulturowego. Cenne starodruki mogą być przetwarzane do postaci cyfrowej i bezpiecznie udostępniane milionom czytelników w Internecie. Przykładem tego typu inicjatyw może być amerykański National Digital Information Infrastructure and Preservation Program realizowany przez Library of Congress. Systemy wspomagające budowę bibliotek cyfrowych rozwijane są obecnie w wielu projektach na świecie. Przykładami mogą tu być projekty Fedora, DSpace, Greenstone, dLibra i oprogramowanie komercyjne np. DB2 Content Manager firmy IBM. Projekt Fedora, opracowywany na University of Virginia oraz Cornell University, może być traktowany jako platforma zapewniająca podstawową funkcjonalność biblioteki cyfrowej. Platforma ta umożliwia uruchomienie cyfrowego repozytorium oraz zarządzanie nim. Udostępnia ona zdalne interfejsy służące do zarządzania, dostępu do treści cyfrowej oraz przeszukiwania treści i metadanych.

Artykuł pochodzi z czasopisma "e-Fakty" 6/2005.
Ostatnio zmieniany w poniedziałek, 18 grudzień 2006 10:55
© 2000-2023 Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny