Korzyści ze stosowania logistyki w zarządzaniu systemem cywilnego krwiodawstwa w Polsce
- Szołtysek Jacek,Twaróg Sebastian
- Kategoria: Logistyka
Trudności z klasyfikowaniem zastosowań logistyki, posługującej się wiedzą z obszaru niekiedy wykraczającego poza nauki ekonomiczne, jak też uznawaniem nowych obszarów jej stosowania za "logistyczne", zaprzątają część środowiska naukowego. Ich źródłem jest w pewnym zakresie interdyscyplinarny charakter badanych problemów. Zapożyczanie metod badawczych między naukami jest procesem coraz bardziej powszechnym. Pojawiające się nowe zastosowania logistyki, utrwalające się w praktyce i dostarczające nowych uogólnień, są współcześnie faktem, przed którym nie możemy uciec, ani udawać, że nie istnieją. Chodzi tu o tak zwane nieklasyczne, bądź nietypowe zastosowania logistyki, które z czasem zdobywają swoje miejsce wśród logistyk szczegółowych; takie, jak dość już dobrze znana logistyka miasta, czy też logistyka akcji humanitarnych, logistyka w sporcie, w ochronie zdrowia lub szerzej - logistyka społeczna.
Dostarczenie leków w postaci krwi i jej składników, we właściwych ilościach, we właściwym stanie (z zachowaniem rygorystycznych warunków przechowywania i dystrybucji), do właściwych miejsc i we właściwym czasie, właściwym klientom - beneficjentom, jest bezwzględnie koniecznym warunkiem efektywności działań logistycznych, będących częścią składową funkcjonującego systemu krwiodawstwa i krwiolecznictwa. Dostarczenie krwi i jej składników może nastręczać wielu problemów realizacyjnych. Problemy te związane są zazwyczaj z realizowanymi przepływami materiałowymi, procesami pozyskiwania, przetwórstwa i składowania, a także ze sposobem pozyskiwania oraz zakresem pozyskanej, przetwarzanej i przekazywanej informacji. W takiej to konfiguracji logistycy od razu rozpoznają możliwości stosowania logistyki, która proponuje wachlarz metod i narzędzi optymalizowania przepływów, oferowanych przez jej teorię i praktykę. Przepływy, o których mowa, realizowane są w postaci łańcuchów towarów, mogą zaś (bądź częściowo są) w postaci łańcuchów dostaw.
Celem artykułu jest wskazanie potencjalnych, wymiernych korzyści płynących z zastosowania koncepcji logistyki do gospodarki krwią.
Identyfikacja grup procesów i czynności logistycznych w łańcuchach dostaw krwi
Logistyka, według Cz. Skowronka i Z. Sarjusza Wolskiego, to sfera działalności gospodarczej tworzącej zintegrowany system. System jest zbiorem składników (części, elementów) powiązanych między sobą, umożliwiających osiągnięcie celu. Każdy ze składników może być traktowany jako samodzielny system (subsystem). W odniesieniu do gospodarki krwią można mówić o systemie, składającym się z następujących subsystemów funkcjonalnych:
-
poboru,
-
zagospodarowania zwrotów,
-
dystrybucji,
-
przetwarzania krwi i późniejszego składowania,
-
regulacji - sterowania przepływami dóbr materialnych i niezbędnej informacji.
Tak określony system logistyczny gospodarowania zasobami krwi przedstawiono na rysunku 1. Zatem system gospodarowania krwią określa zbiór zadań funkcjonalnych, które obejmują operacje ośrodków pozyskiwania i przechowywania oraz przetwarzania krwi, kształtowanie polityki w zakresie składowania zapasów krwi, realizowanie dostaw oraz infrastrukturę niezbędną do wykonania tych zadań. System umożliwia zarządzanie przepływami krwi między jednostkami systemu, a finalnym odbiorcą (pacjentem, beneficjentem). System logistyczny gospodarowania krwią łączy w jedną całość realizowane w nim procesy i czynności logistyczne, zwiększając efektywność przepływów krwi i jej składników, informacji oraz ograniczając koszty funkcjonowania systemu.
Obserwując funkcjonujący w Polsce system krwiodawstwa cywilnego autorzy doszli do wniosku, że w praktyce można wyodrębnić łańcuchy dostaw krwi zawierające łańcuchy logistyczne, w których realizowane są klasyczne procesy i czynności logistyczne. Zarys procesów i czynności logistycznych w gospodarowaniu zasobami krwi przedstawia tabela 1.
Duża ilość oraz różnorodność procesów i czynności logistycznych, które należałoby w praktyce koordynować, jest wystarczającym uzasadnieniem, by rozwiązywać te problemy przy pomocy koncepcji logistycznych. Logistyka ma zatem szansę wspierać organizacyjnie uznane i stosowane rozwiązania medyczne systemu krwiodawstwa i krwiolecznictwa.
Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 6/2010.