Gry kooperacyjne w podejmowaniu decyzji logistycznych
- Sabina Kauf, Agnieszka Tłuczak
- Kategoria: Logistyka
Obecna sytuacja rynkowa sprawia, że funkcjonowanie przedsiębiorstw jest swoistą grą, w której zyski reprezentowane są przez punkty. Wygrywa ten, kto zdobędzie największą liczbę punktów. Takie spojrzenie na biznes ma proste odniesienie w teorii gier. Ta z kolei jest działem matematyki zajmującym się badaniem zależności optymalnego zachowania jednostek w przypadku konfliktu interesów.
Pojęcie "gra" oznacza dowolną sytuację, w której uczestniczą co najmniej dwie jednostki poszukujące najkorzystniejszego dla siebie rozwiązania. Teoria gier pozwala na analizę i przewidywanie działań uczestników gry/decydentów. Zakłada racjonalne postępowanie i podejmowanie decyzji, prowadzące do maksymalizacji zysków. Każdy z uczestników decyduje o ruchach zgodnych z zasadami gry, maksymalizujących jego wygraną. Teoria gier wywodzi się z gier hazardowych, gdzie najczęściej mamy do czynienia z bezpośrednim konfliktem i konfrontacją interesów, to znaczy gra o sumie zerowej: ktoś wygrywa, ktoś przegrywa. Współcześnie teoria gier znajduje szereg zastosowań, między innymi w ekonomii i zarządzaniu, pozwalając na optymalizowanie decyzji w warunkach współdziałania wielu podmiotów (na przykład w łańcuchu dostaw). Choć korzeni teorii gier doszukiwać się możemy już w pracach Courtona z roku 1838, to prawdziwy rozwój teorii nastąpił dopiero w XX wieku. Prekursorami w tej dziedzinie byli John von Neumann i Oskar Morgenstern. W swoich pracach zwracają oni uwagę na podobieństwa w zachowaniach rynkowych jednostek i podmiotów gospodarczych do zachowań uczestników gier towarzyskich i hazardowych. W grach tych konsekwencje działań poszczególnych uczestników gry, na przykład ruch na szachownicy, nie do końca są przewidywalne.
Odnosząc teorię gier do powszechnie akceptowanej teorii decyzji, zasadne wydaje się pojmowanie jej istoty jako interaktywnej (współzależnej) teorii decyzji. Wynika to z faktu, że ekonomia jest dyscypliną nauk społecznych, a przede wszystkim nauką w sensie pierwotnym. Posługuje się aparatem metodologicznym, generującym falsyfikowalne implikacje, podlegające testowaniu statystycznemu.
Ekonomię od innych dyscyplin naukowych odróżnia:
- posługiwanie się konstruktem człowieka racjonalnego homo economicus, którego zachowania wynikają z dążenia do maksymalizacji zysków,
- możliwość rozwiązywania problemów w oparciu o kryterium optymalizacyjne,
- występowanie równowagi w modelach teoretycznych.
Wzrost znaczenia teorii gier skłonił do przedstawienia w artykule możliwości zastosowania gier kooperacyjnych w podejmowaniu efektywnych decyzji logistycznych.
Cały artykuł jest dostępny poniżej w formacie PDF.
Źródło: Czasopismo Logistyka