Handel elektroniczny w krajach nordyckich pod lupą

Kraje nordyckie wcześnie zaczęły budować infrastrukturę internetową, nawet na obszarach o małej gęstości zaludnienia. Dlatego, gdy dostęp do internetu stał się osiągalny niemal dla każdego, a handel elektroniczny sukcesywnie się rozwijał, warunki i chęci do robienia zakupów w sieci już istniały.

Skandynawscy konsumenci są więc od dłuższego czasu stosunkowo dojrzali w swoich zachowaniach, jeśli chodzi o handel elektroniczny. Tutaj dokonano imponujących postępów w tym zakresie. Dla przykładu odsetek mieszkańców krajów nordyckich, którzy robili zakupy online raz na kwartał w 2015 roku, wynosił 23%. W 2021 roku podobna wartość (24%) dotyczyła już odsetka osób, które robiły zakupy internetowe trzy razy w miesiącu.

Nordyccy konsumenci online mają ze sobą wiele wspólnego, jeśli chodzi o nawyki i preferencje zakupowe. Jednak sklepy internetowe, które chcą rozpocząć działalność w regionie nordyckim, powinny wystrzegać się traktowania tych czterech krajów jako jednego rynku. Pod pewnymi względami istnieją między nimi znaczące różnice.

Dlatego najlepiej jest przyjrzeć się każdemu z rynków z osobna:

Szwecja

Licząca 10 milionów mieszkańców Szwecja to największy kraj w tym regionie i zarazem największy rynek. Szwedzki rynek e-commerce jest jednym z najbardziej rozwiniętych w Europie. Przed wybuchem pandemii COVID-19 handel elektroniczny stanowił 11% całego rynku detalicznego. Pod koniec 2020 roku wskaźnik ten wynosił 15%. Cechą charakterystyczną szwedzkich konsumentów jest duża skłonność do testowania nowych rozwiązań technologicznych. Pandemia z pewnością przyspieszyła proces przejmowania przez e-commerce coraz większych udziałów w rynku. Większość detalistów internetowych w Szwecji uważa, że wpłynęła pozytywnie na wyniki sprzedaży. Tylko dziewięć procent z nich uważa, że pandemia miała zdecydowanie negatywne skutki.

Kategorie produktów, które Szwedzi chcą kupować w internecie
Jeszcze w 2013 roku do kategorii produktów najczęściej kupowanych online należały książki — tuż przed ubraniami i obuwiem oraz elektroniką użytkową. Dziewięć lat później, w 2021 roku, produkty odzieżowe oraz sprzęt AGD utrzymały swoje pozycje jako numer dwa i trzy. Na pierwszym miejscu uplasowały się artykuły farmaceutyczne. Do pewnych zmian w zakresie wyboru produktów kupowanych online doprowadziła oczywiście pandemia. W 2018 roku zainteresowanie kupowaniem artykułów spożywczych w sieci było dość ograniczone. Kupowanie żywności w ten sposób deklarowało 10% konsumentów. W 2020 roku, najgorszym okresie pandemii, żywność kupowało online 35% konsumentów, a w 2021 roku wartość ta wyniosła 32%. To wyraźnie dowodzi, że nawyki zakupowe, nabywane w mniejszym lub większym stopniu z konieczności, mają tendencję do utrzymywania się, gdy konsumenci odkryją ich zalety. Inne kategorie, które z roku na rok stają się w Szwecji coraz bardziej popularne, to produkty do pielęgnacji oraz elementy wyposażenia wnętrz. Gdy szwedzcy konsumenci internetowi kupują produkty z innych krajów, najchętniej wybierają Chiny, Wielką Brytanię i Niemcy.

Platformy handlowe
Pod koniec 2020 roku Amazon uruchomił szwedzką wersję swojej witryny. Początkowo była szeroko krytykowana z powodu nietrafnych tłumaczeń i stosunkowo niewielkiego asortymentu. Mimo krytyki, czterech na dziesięciu Szwedów deklarowało zainteresowanie witryną Amazon, a kilka miesięcy po jej uruchomieniu już 12% miało za sobą zakupy w tym miejscu. Jednak zdecydowanie najpopularniejszą międzynarodową platformą handlową online jest w Szwecji niemiecki gigant modowy Zalando. W 2021 roku zakupy robiło tam 41% konsumentów. Amazon zajmuje obecnie drugą pozycję z wynikiem 27%, a za nim plasuje się Wish z wynikiem 22%.

Najczęściej wybierane metody dostawy
Spośród metod dostarczania produktów kupionych online Szwedzi najchętniej wybierają dostawę do domu bez podpisu (31%), a następnie dostawę do skrzynki pocztowej (23%) i samodzielny odbiór z punktu (również 23%). Jeśli chodzi o wymagania dotyczące czasu dostawy, to konsumenci z krajów nordyckich od dawna należą do najbardziej cierpliwych, ale ostatnio tendencja do wymagania szybszych dostaw zaczyna pojawiać się również tutaj.

Dania

Licząca prawie 6 milionów mieszkańców Dania jest drugim krajem w regionie nordyckim pod względem liczby ludności, ale zdecydowanie najmniejszym pod względem powierzchni. Odległości transportowe są stosunkowo krótkie, co oznacza, że w porównaniu z wynikami sąsiadów krajowy handel elektroniczny w Danii charakteryzuje się dość szybkim czasem dostawy. Rynek e-commerce jest już od dłuższego czasu dobrze rozwinięty, a według wielu badań Duńczycy wydają najwięcej pieniędzy na osobę spośród wszystkich konsumentów internetowych w regionie. Prawie 90% Duńczyków w wieku od 18 do 79 lat twierdzi, że ma za sobą zakupy online. Według DESI, Indeksu Gospodarki Cyfrowej i Społeczeństwa Cyfrowego opublikowanego przez Komisję Europejską, Dania zajmuje drugie miejsce (za Wielką Brytanią) pod względem odsetka ludności dokonującej zakupów w Internecie. Duńscy konsumenci nie stanowią zresztą jedynej grupy przekonanej do technologii cyfrowych. 54% przedsiębiorstw w Danii twierdzi, że są w wysokim stopniu zdigitalizowane — to najwyższy poziom w UE, gdzie średnia wynosi 28%.

Kategorie produktów, które Duńczycy chcą kupować w Internecie
Trzy najpopularniejsze kategorie produktów kupowanych online w Danii to odzież i obuwie (kupowane przez ponad połowę konsumentów), a następnie elektronika użytkowa i produkty do pielęgnacji. Podobnie jak w Szwecji, impulsem do wzrostu zainteresowania kategorią żywność/gastronomia również w Danii stała się pandemia COVID-19. W 2018 roku 11% duńskich konsumentów zadeklarowało, że kupuje żywność online, a w 2021 roku wartość ta wyniosła już 24%. Pandemia wpłynęła również na sprzedaż online produktów farmaceutycznych. W 2018 roku ta kategoria nie znalazła się nawet w pierwszej dziesiątce najczęściej wybieranych towarów, a w 2021 roku produkty te kupowało online już 27% konsumentów. Dokonując zakupów za granicą, Duńczycy preferują Chiny, Wielką Brytanię i Niemcy.

Platformy handlowe
Niemiecki sklep odzieżowy Zalando jest popularnym graczem rynkowym również w Danii, a w ubiegłym roku firma uruchomiła na duńskim rynku serwis Zircle — internetowy second-hand. Kolejnym nowym graczem jest platforma internetowa The Founded, założona przez duńską firmę modową Bestseller Group. Platforma oferuje produkty kilku marek odzieżowych, w tym Jack & Jones, Vero Moda i Only. Jednak trzy pierwsze pozycje w rankingu nadal zajmują Zalando z udziałem 42%, następnie Wish z 22% i Amazon z 20%.

Najczęściej wybierane metody dostawy
Jeśli chodzi o preferowane przez duńskich konsumentów metody dostawy, tutaj również dużą rolę odegrała pandemia. W 2018 roku najczęściej wybieraną opcją był samodzielny odbiór zakupionego towaru z punktu usługowego. W trakcie i po pandemii zdecydowanie najpopularniejszą metodą była dostawa do domu z podpisem (34%), następnie dostawa do domu bez podpisu (21%), a dopiero na trzecim miejscu odbiór w punkcie (18%).

Finlandia

Finlandia, licząca nieco ponad 5,5 mln mieszkańców, jest trzecim krajem w regionie nordyckim pod względem liczby ludności. Podobnie jak w Szwecji, poza obszarami metropolitalnymi gęstość zaludnienia jest tutaj niewielka. To najprawdopodobniej dlatego Finowie akceptują dłuższy czas dostawy najczęściej spośród konsumentów internetowych w Europie (w przeciwieństwie do konsumentów z gęsto zaludnionej Danii). Fiński handel elektroniczny historycznie pozostawał nieco w tyle za innymi krajami, pomimo wysokiego poziomu cyfryzacji kraju. Starsi konsumenci w Finlandii byli bardziej sceptycznie nastawieni do handlu elektronicznego niż porównywalne grupy wiekowe w Szwecji, Danii i Norwegii. Jednak podczas pandemii COVID-19 udział sprzedaży internetowej w całkowitej sprzedaży detalicznej w Finlandii wzrósł, a na rynku pojawiły się nowe grupy konsumentów. Odsetek osób deklarujących, że robią zakupy online co najmniej raz w miesiącu, wzrósł z 49% w 2020 roku do 59% w 2021 roku, a ponadto 30% konsumentów stwierdziło, że podczas pandemii wydało więcej pieniędzy niż zwykle.

Kategorie produktów, które Finowie chcą kupować w Internecie
Podobnie jak w przypadku Danii, w pierwszej trójce produktów najczęściej kupowanych online znajdują się odzież i obuwie (55%), następnie elektronika użytkowa (40%) oraz produkty do pielęgnacji (33%). Na przestrzeni ostatnich kilku lat zwiększyła się również popularność artykułów spożywczych, produktów farmaceutycznych oraz elementów wyposażenia wnętrz. W 2016 roku te kategorie produktów nie znalazły się nawet w pierwszej ósemce. Fińscy konsumenci dość chętnie zaopatrują się poza granicami kraju. Można to prawdopodobnie powiązać z faktem, że w przeszłości istniało stosunkowo niewiele silnych krajowych marek. Dokonując zakupów za granicą, Finowie wybierają produkty z Chin, Niemiec i Wielkiej Brytanii.

Platformy handlowe
W porównaniu z nordyckimi sąsiadami fińscy konsumenci są najmniej skłonni do zakupu produktów na platformach handlowych. Aż 39% Finów stwierdza, że w 2021 roku nie dokonało zakupu na żadnej platformie. Jak wspomniano wcześniej, lubią kupować produkty z Niemiec, więc całkowitą dominację wśród portali handlowych zdobyła platforma Zalando, gdzie zakupów dokonało 36% konsumentów, następnie eBay (18%) i Amazon (15%).

Najczęściej wybierane metody dostawy
Na większości rynków badanych na potrzeby raportu Direct Link/PostNord „E-commerce in Europe 2021” (Handel elektroniczny w Europie w 2021 r.) najczęściej wybieraną metodą dostawy była dostawa do domu. Inaczej jest w przypadku Finlandii. Konsumenci z tego kraju jako jedyni w badaniu preferują odbiór osobisty z paczkomatu (34%), następnie dostawę do skrzynki pocztowej (27%) i odbiór osobisty z punktu usługowego (17%). Ponadto, w porównaniu z większością konsumentów internetowych z innych krajów europejskich, Finowie nie uważają szybkiej dostawy za szczególnie istotną. W większym stopniu zależy im na możliwości wyboru miejsca dostawy.

Norwegia

Z 5,3 mln mieszkańców Norwegia jest najmniejszym państwem w krajach nordyckich pod względem liczby ludności. Jest to również jedyny kraj w tym regionie, który nie jest członkiem UE. Ten czynnik stawia pewne szczególne wymagania przed zagranicznymi detalistami internetowymi, którzy chcą prowadzić tu działalność — więcej na ten temat można przeczytać niżej w osobnym tekście*. Konsumenci w Norwegii, podobnie jak w pozostałych krajach regionu, są zaawansowani pod względem cyfrowym, a wskaźnik korzystania z Internetu należy do najwyższych w Europie. Pandemia była dla wielu norweskich firm e-commerce przyczyną znacznego skoku wyników. W swoim rocznym raporcie za rok 2020 sportowa sieć XXL odnotowała wzrost o 43%. W wyniku wprowadzenia restrykcyjnych ograniczeń w czasie pandemii wiele firm zostało zmuszonych do ponownego rozważenia swojej strategii sprzedaży. Kiedy sieć marketów budowlanych Clas Ohlson musiała zamknąć swoje sklepy, zaoferowała klientom opcję odbioru towaru zamówionego online na miejscu (tzw. curbside pick-up), która stała się bardzo popularna. W związku z ograniczeniami dostawa żywności do domu również zyskała uznanie.

Kategorie produktów, które Norwegowie chcą kupować w Internecie
Norwescy konsumenci online preferują mniej więcej te same produkty, co konsumenci w sąsiednich krajach. Czołówka produktów jest praktycznie taka sama od ostatnich ośmiu lat. Różnica polega na tym, że obecnie Norwegowie kupują ich więcej i robią to częściej. W 2016 roku 28% konsumentów zakupiło odzież i obuwie, a 16% produkty do pielęgnacji. W 2021 roku te wartości sięgnęły 56% (odzieży i obuwie) oraz 31% (produkty do pielęgnacji). Kupując w Internecie w zagranicznych sklepach, konsumenci preferują Chiny, USA i Wielką Brytanię.

Platformy handlowe
Norwescy konsumenci wykazują duże zainteresowanie zakupami za granicą. Niemiecki gigant modowy Zalando znajduje się na szczycie listy ulubionych sklepów również w Norwegii. Tutejsi konsumenci kupują więcej na rynku amerykańskim niż ich skandynawscy sąsiedzi, co może być związane z faktem, że Norwegia nie jest członkiem UE. W Norwegii działa też sporo rodzimych firm o dużych udziałach w rynku, takich jak Komplett.no, sklep sprzedający elektronikę, czy sieć spożywcza Kolonial.no.

Najczęściej wybierane metody dostawy
W 2016 roku najchętniej wybieraną przez norweskich konsumentów online metodą dostawy był odbiór osobisty z punktu usługowego. Tę opcję preferowało 52% kupujących. Na drugim miejscu pod względem popularności znalazła się dostawa do skrzynki pocztowej przez przewoźnika (25%), a na trzecim dostawa do domu w ciągu dnia (8%). W 2021 roku wyniki były mniej więcej takie same, ale na innych poziomach: odbiór osobisty z punktu usługowego — 44%, dostawa do skrzynki pocztowej — 18% i dostawa do domu — 15%.

* Wysyłka artykułów e-commerce do Norwegii — konieczność spełnienia wymagań programu VOEC (VAT On E-Commerce)

1 lipca 2021 roku UE wprowadziła nowe zasady dotyczące podatku VAT, które obowiązują wszystkie kraje członkowskie. Nowa szczególna procedura to Import One-Stop Shop (IOSS). Zgodnie z zasadami dotyczącymi podatku VAT obowiązującymi do 21 lipca nie trzeba było płacić VAT-u importowego za towary handlowe o wartości do 22 EUR. Po tej dacie wszystkie towary handlowe importowane do UE z kraju trzeciego lub terytorium trzeciego podlegają opodatkowaniu VAT, niezależnie od ich wartości.

Norwegia, która nie jest członkiem UE, dysponuje własnym systemem o nazwie VOEC (VAT On Electronic Commerce). Jego celem jest uproszczenie procedury celnej poprzez wyeliminowanie konieczności składania zgłoszeń celnych. Głównym elementem programu jest założenie, że zagraniczni sprzedawcy, których łączny obrót w Norwegii przekracza 50 000 NOK w okresie 12 miesięcy, będą zobowiązani do zapłaty norweskiego podatku VAT w przypadku sprzedaży konsumentom w Norwegii towarów o niskiej wartości, wycenionych na mniej niż 3000 NOK. W przypadku wysyłania towarów o wartości powyżej tego limitu nie ma możliwości skorzystania z systemu VOEC — wszystkie przedmioty przekraczające tę wartość będą podlegały odprawie celnej w Norwegii.
Tym samym podmioty będące zagranicznymi dostawcami działającymi za pośrednictwem Internetu, sprzedające towary norweskim konsumentom i zakwalifikowane jak wyżej, muszą zarejestrować się w VOEC.

Aby dowiedzieć się, w jaki sposób Direct Link może pomóc w transgranicznych dostawach i realizacji zamówień w handlu elektronicznym, skontaktuj się z Direct Link tutaj:

Direct Link — globalna firma z sektora e-commerce

Jako Direct Link wspieramy codziennie naszych Klientów z sektora e-commerce oraz pocztowego w obsłudze dystrybucji, logistyki i fulfilmentu przesyłek, do każdego miejsca w świecie. Równolegle jesteśmy wyłącznym przedstawicielem Post Nord, będącego kluczowym operatorem logistycznym w Skandynawii.
Operujemy z biur, które są strategicznie rozmieszczone na całym świecie. Aktualnie naszą działalność koordynujemy z Niemiec, Holandii, Polski, Turcji, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Brazylii, Stanów Zjednoczonych, Chin (HongKong, Szhanghaj i Zchenzen) i Singapuru.

PostNord w liczbach

• 40,7 mld SEK sprzedaży netto,
• 28000 pracowników,
• 226 mln paczek,
• 1,2 mld listów i innych przesyłek pocztowych,
• 9500 punktów dystrybucji w Skandynawii,
• 7,5 mln pobrań aplikacji PostNord,

W Direct Link Polska - jesteśmy ekspertami na skandynawskim rynku logistycznym

Nasz oddział w Polsce ma siedzibę w Żernikach pod Poznaniem, gdzie skupiamy się na obsłudze przesyłek i zleceń naszych Klientów z sektora e-commerce. Poza byciem dostawcą staramy się budować na codzień z naszymi Klientami relacje partnerskie – które są w DNA skandynawskich zasad biznesowych. Wsłuchując się w oczekiwania Klientów jesteśmy w stanie zapropoznować optymalne kosztowo i czasowo rozwiązania dostaw, które będą adresowały wymagania branży, z której on pochodzi.

Magazynowanie
To miejsce i proces, przy którym rozpoczynamy optymalizację Twojego łańcucha dostaw. Jesteśmy w stanie zaoferować indywidualnie dostosowane usługi w zakresie magazynowania palet oraz pojedynczych SKU.

Pakowanie – Pick&Pack by Direct Link
Generujemy listę kompletacyjną przy użyciu systemu, który jest zintegrowanego z Twoją platformą e-commerce, a następnie kompletujemy produkty i pakujemy je w uzgodniony sposób. Przeprowadzamy wewnętrzne i zewnętrzne kontrole jakości, aby zminimalizować liczbę reklamacji oraz zwrotów. Nasze rozwiązania adresują konkretne potrzeby sektora czy też produktu, gdyż finalnie mają zapewnić i odpowiednio wzmocnić doznania Twoich klientów przy otrzymaniu przesyłki.

Dostawy
Wybieramy wraz z Tobą najlepsze opcje dostawy oraz najdogodniejsze rozwiązania w zakresie zwrotów dla Ciebie i Twoich klientów. Granice nie stanowią przeszkody — gdyż realizujemy dostawy do każdego miejsca na świecie. Realizując dla Ciebie Fullfilment wraz z dsytrybucją zdejmujemy z Ciebie cały obszar logistyki, abyś Ty mógł się skupić na rozwoju sprzedaży oraz podnoszeniu satysfakcji swoich Klientów.

Dyrektor Zarządzający Direct Link Poland: Bartosz Hnatyszyn