Świąteczny e-commerce i scam

Jak w pośpiechu i pod presją czasu nie ulec sprytnym marketingowym chwytom bez pokrycia?

Fałszywe oferty zalewają sieć

W ostatnich miesiącach szczególnie głośno mówi się o fałszywych ofertach, zwłaszcza
z branży fashion, które zalewają polski internet. Historia zwykle wygląda podobnie – naszą uwagę przykuwają atrakcyjne zdjęcia i bardzo niskie ceny. Stoi za tym rzekoma trudna sytuacja właścicieli polskiego sklepu, którzy są zmuszeni go zamknąć, a w związku z tym ogłaszają bardzo dużą wyprzedaż. Skuszeni ofertą przekonujemy się ostatecznie, że zrobiliśmy zakupy w sklepie, który sprzedał nam te same towary, co na azjatyckich platformach, ale po znacznie wyższej cenie albo – co gorsza – sklep w ogóle nie istnieje. Paczka dociera po wielu tygodniach albo wcale.

Internet w porównaniu z handlem tradycyjnym jest przestrzenią, w której znacznie łatwiej o scam, a rozwój technologii i AI tylko przyspieszają to zjawisko. Jako konsumenci wciąż nie jesteśmy przyzwyczajeni do weryfikowania prawdziwości danych sklepów internetowych. Edukacja, budowanie świadomości i nasza uważność na tego typu praktyki są kluczowe w ograniczaniu ryzyka.
– mówi Krzysztof Kaczmarek, dyrektor Smile.pl w Grupie IAI.

Kto pada ofiarą scamu?

Z badań na zlecenie IdoSell wynika, że ryzyko dotyczy wszystkich grup społecznych. Ani wiek ani wykształcenie, ani też status materialny nie mają większego znaczenia. Na oszustwo równie często dają się nabrać młodsi, jak i starsi kupujący. 35–36% Polaków
w wieku od 25 do 50+ doświadczyło strat finansowych w wyniku fałszerstw handlowych w sieci. Jedynie najmłodsi (do 24 lat) wykazują nieco większą ostrożność – tu odsetek wynosi 27%.

Po czym Polacy rozpoznają scam?

Z danych analitycznych zebranych dla IdoSell wynika, że polscy konsumenci są coraz bardziej świadomi zagrożeń, wynikających z pochopnych zakupów w sieci. Wychwytując fałszywe praktyki handlowe najczęściej zwracają uwagę na:

• brak danych kontaktowych (44%),
• zbyt atrakcyjną ofertę sklepu (42%),
• błędy językowe witryny (38%),
• nietypowe metody kontaktu (30%),
• ograniczone metody płatności (29%).

Jak sprawdzić czy sklep naprawdę istnieje?

IdoSell jako polski dostawca technologii dla sklepów online zwraca uwagę na kilka kwestii, które warto zweryfikować przed sfinalizowaniem transakcji.

Zanim klikniemy „Kup i zapłać”, warto sprawdzić na jakiej platformie jest zbudowany sklep. Dlaczego to ważne? Wiele podejrzanych e-sklepów działa na zagranicznych systemach, które pozwalają postawić sklep w kilka minut – bez weryfikacji, bez danych firmy i bez regulaminu.

Aby sprawdzić wiarygodność sklepu wystarczy wpisać jego REGON do bazy CEIDG. Dla przykładu – sklepy, które działają na platformie IdoSell muszą posiadać REGON, więc jeśli trafimy na sklep, który w stopce ma informację „powered by IdoSell”, będzie również podawał swój REGON na stronie sklepu. Wtedy sprawdzenie to chwila, którą warto poświęcić, by mieć pewność, że nie mamy do czynienia z fałszywym sprzedawcą. 

Co jeszcze warto zweryfikować?

Zanim podejmiemy decyzję o zakupie warto sprawdzić dane rejestrowe sklepu, czyli oficjalne informacje identyfikujące przedsiębiorstwo takie, jak: nazwa firmy, adres, telefon, NIP, KRS. Dane te powinny się pokrywać z informacjami zawartymi
w regulaminie oraz polityce prywatności, które również należy odszukać na stronie.

Profesjonalny sklep online posiada politykę zwrotów i reklamacji, która jest łatwo dostępna oraz w sposób jasny i klarowny komunikuje zasady zwrotu produktów oraz poniesionych kosztów. Ważną rolę odgrywa tutaj także adres dostawy zwrotu, który powinien być realny i nie budzić naszych podejrzeń.

Bezpieczne płatności – o czym pamiętać?

Przed dokonaniem zakupu warto także się upewnić czy sklep oferuje zróżnicowane, bezpieczne metody płatności: szybkie przelewy PayByLink, BLIK, karty płatnicze, portfele elektroniczne czy płatności odroczone. Wiele sklepów korzysta z kompleksowych rozwiązań płatniczych, jak IdoPay, gwarantujących wybór preferowanego sposobu płatności oraz zapewniających standardy bezpieczeństwa analogiczne do bankowych. Należy unikać przelewów ekspresowych oraz na prywatne konta bankowe sprzedającego.

Opinie, zabezpieczenia techniczne i inne sygnały

Przed dokonaniem zakupu warto zweryfikować również opinie o sklepie w niezależnych źródłach – na forach, grupach konsumenckich, Zaufanych Opiniach Smile oraz
w mediach społecznościowych. Przesadnie pozytywne komentarze powinny skłonić do zastanowienia.

Warto sprawdzić także zabezpieczenia techniczne na www. Poufność transmisji danych przesyłanych przez Internet zapewnia certyfikat SSL. Można go rozpoznać po zamkniętej kłódce znajdującej się przed adresem strony internetowej, a także prefiksie https://. Przekreślona ikona kłódki może oznaczać, że nie wszystkie dane strony przesyłane są za pomocą szyfrowanego połączenia.

Nasze podejrzenia powinny wzbudzić także częste literówki na stronie sklepu. A jeśli mamy wrażenie, że cena jest zbyt atrakcyjna – warto porównać koszty produktu
u konkurencji, by ocenić realną wartość towaru przed zakupem.

Jeśli widzimy sklep, który promuje się bardzo atrakcyjną ofertą, a nie spełnia opisanych powyżej warunków, najprawdopodobniej jest to nieuczciwy sprzedawca. W takim przypadku warto jak najszybciej zgłosić podmiot do swojego banku, na policję lub do CERT Polska.

Technologia w służbie bezpieczeństwa

Transparentność i zaufanie to fundamenty współczesnego e-commerce. Klienci chcą kupować tam, gdzie czują się bezpiecznie i gdzie ich doświadczenie będzie uczciwe od początku do końca. Dlatego jako polski dostawca technologii dla e-commerce stawiamy na rozwiązania, które realnie wzmacniają wiarygodność sprzedawców. Naszym celem jest współtworzyć środowisko zakupowe, w którym konsumenci mogą po prostu skupić się na tym, co najważniejsze: dobrych decyzjach i pozytywnych doświadczeniach.
– podsumowuje Krzysztof Kaczmarek z Grupy IAI.

Wspólna odpowiedzialność

Narastająca liczba przypadków scamu w handlu internetowym to wyzwanie, ale też mobilizacja zarówno konsumentów, jak i sprzedawców do większej czujności. Edukacja, sięganie przez e-biznes po najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne oraz szybka reakcja pozwalają ograniczać skutki działań cyberprzestępców i dbać o to, by zakupy online były bezpieczne.

Materiał powstał w oparciu o wnioski pochodzące z badania „Bezpieczeństwo zakupów internetowych” przeprowadzonego na zlecenie IdoSell. Analizę przeprowadziła agencja SW Research metodą CAWI, N=1000, we wrześniu 2025.

Źródło: Grupa IAI