Organizacja produkcji i logistyki w przemyśle samochodowym

Z funkcjonowaniem przemysłu samochodowego związany jest cały szereg bardzo interesujących problemów. Ich występowanie powoduje, że z wytwarzaniem i sprzedażą samochodów, zwłaszcza tych najczęściej sprzedawanych i produkowanych na największą skalę (tak zwanych „kompaktów”, czyli jak się czasami mówi w branży samochodowej „już nie małolitrażowych, ale jeszcze nie samochodów” oraz ich pochodnych – budowanych na ich bazie pojazdów użytkowych) związana jest liczna grupa charakterystycznych dla tej branży praktyk. Dotyczą one praktycznie każdego etapu życia popularnego modelu samochodu, począwszy od jego zaprojektowania, przez przygotowanie produkcji, wytwarzanie, marketing i sprzedaż, obsługę posprzedażną, aż po utylizację zużytego produktu. Praktyki te wypracowane zostały przez lata działania przemysłu samochodowego i wywodzą się z jego doświadczeń. Wyznaczają standardy postępowania producentów, przenoszą się w szerokim zakresie na branże współpracujące z wytwarzaniem samochodów. Są w końcu (z różnym zresztą skutkiem) kopiowane przez inne branże.

Napisanie kompletnej monografii na temat działania przemysłu samochodowego to w chwili obecnej zadanie przekraczające możliwości pojedynczego badacza. Dlaczego autor tego artykułu zajął się tylko wycinkiem problematyki związanej z branżą samochodową - organizacją produkcji i logistyki, i to tylko w obszarze najdostępniejszych dla przeciętnie zarabiającego klienta produktów tego przemysłu. Ponieważ organizacja produkcji i logistyki w przemyśle samochodowym podlegała istotnym zmianom w czasie - dlatego zostały one przedstawione w historycznej perspektywie. Omówiono pokrótce także rozwiązania charakterystyczne dla poszczególnych „epok” wytwarzania popularnych modeli samochodów.

Dlaczego organizacja produkcji i logistyki w przemyśle samochodowym stanowi problem
Na tle innych produktów popularny samochód wyróżnia się następującymi cechami:
• relatywnie dużą złożonością - typowy model składa się co najmniej z kilkunastu tysięcy elementów
• szerokim zestawem technologii stosowanych w jego wytwarzaniu. Zestaw ten obejmuje obróbkę plastyczną, obróbkę mechaniczną, spawanie, lakierowanie i nakładanie powłok ochronnych oraz ostateczny montaż
• wysokim popytem i silną konkurencją ze strony innych producentów.

Cechy te powodują, że w przypadku popularnych modeli samochodów mamy do czynienia z masowym wytwarzaniem i sprzedażą złożonych produktów na silnie konkurencyjnych rynkach. Powoduje to, że większość producentów wybiera strategię konkurencyjną, polegającą na dążeniu do osiągnięcia przewodnictwa kosztowego. Wybór takiej strategii wywołuje w procesie produkcji i zaopatrzenia ciągłą presję na obniżanie kosztów. Z drugiej jednak strony, masowa produkcja wymaga zastosowania określonych technologii wytwarzania, które są w gruncie rzeczy identyczne u każdego producenta. Z zastosowaniem określonej technologii związany jest pewien poziom kosztów i określony próg efektywności jej stosowania. Z tej zależności wynika, że koszty produkcji i zaopatrzenia są u poszczególnych producentów identyczne albo bardzo zbliżone. Konkurowanie poprzez koszty staje się w takiej sytuacji bardzo trudne i wymaga wsparcia przez odpowiednio prowadzony marketing. W obszarze produkcji i logistyki producenci poszukują dróg obniżki kosztów poprzez doskonalenie organizacji produkcji i zaopatrzenia oraz zmiany lokalizacji produkcji. Najbardziej efektywne rozwiązania ulegają szybkiemu rozpowszechnieniu - są kopiowane przez konkurentów. To z kolei powoduje ciągłą potrzebę opracowywania i wdrażania coraz to nowych rozwiązań albo, co wyraźnie obserwujemy w chwili obecnej, przenoszenie wytwarzania do krajów o niższych kosztach, gdzie siła robocza jest tańsza, ale posiada odpowiednie kwalifikacje, a lokalne źródła zaopatrzenia zapewniają dostęp do tanich surowców i półproduktów o wymaganej jakości. Dany model samochodu wytwarzany jest obecnie w wielu lokalizacjach, często pod lokalnymi markami. Równocześnie jednak konkurujący na rynku gotowych samochodów producenci współpracują ze sobą przy opracowywaniu nowych projektów (pierwszym takim przykładem był „Neon” - samochód zaprojektowany wspólnie przez Toyotę i Chryslera i wytwarzany przez obie te firmy) i rozwoju lokalnych źródeł zaopatrzenia.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 2/2007.

Ostatnio zmieniany w środa, 02 czerwiec 2010 09:44
Więcej w tej kategorii: « Sposoby rozwiązywania problemów transportu w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju miast - cz. 3 Logistyka produkcji w firmie wytwarzającej wyroby o krótkim okresie trwałości »
Zaloguj się by skomentować