Audyt logistyczny w procesach gospodarczych - cz. 1

Pojęcie audytu jest interpretowane w dość szerokim znaczeniu. Etymologia słowa audyt wywodzi się z języka łacińskiego, gdzie audire oznacza: słyszeć, słuchać, przesłuchiwać, badać. W języku angielskim czy francuskim słowo audytor najczęściej występuje w znaczeniu: słuchacz, ewentualnie rewident ksiąg. Można przyjąć, że w języku polskim pojęcie audytu, a zwłaszcza audytu zewnętrznego, oznacza badanie ksiąg rachunkowych. Audyt zewnętrzny jest więc określany jako rewizja sprawozdań finansowych instytucji zobowiązanych do weryfikacji rachunkowości i sprawozdawczości finansowej. Natomiast pojęcie audytu wewnętrznego jest rezultatem poszukiwań sposobów usprawnienia procesów informacyjnych i decyzyjnych; ogólnie mówiąc - procesów zarządzania. Istniejące w Polsce standardy audytu wewnętrznego rozróżniają audyt wewnętrzny (ang. internal audit) i kontrolę wewnętrzną (ang. internal control) - niesłusznie często utożsamianą z audytem wewnętrznym. Jeden ze standardów audytu wewnętrznego (standard ogólny nr 300) określa zakres prac audytu wewnętrznego jako "badanie i ocenę adekwatności i efektywności systemów kontroli wewnętrznej instytucji oraz jakości działania przy realizacji powierzonych jej zadań". W takim rozumieniu audyt wewnętrzny jest sprawowany przez instytucjonalną komórkę kontrolną, powołaną przez kierownika organizacji dla weryfikowania istnienia i skuteczności działania systemu kontroli wewnętrznej w tej instytucji. Natomiast system kontroli wewnętrznej jest realizowany na wszystkich szczeblach organizacyjnych. Na jego organizację (strukturę) składają się zarówno komórki, jak i procedury, przepisy. Teoria organizacji i zarządzania skierowana ku problematyce kontroli wyróżnia wiele koncepcji i modelów audytu wewnętrznego.

Audyt logistyczny w systemie audytów branżowych
Naturalnym krokiem na drodze ewolucji audytu wewnętrznego jest audyt branżowy. Jest on skierowany na określone obszary działalności organizacji, przy którym zarówno w praktyce, jak i w literaturze nie używa się dopełnienia wewnętrzny. Jako przykłady audytu znaczącego, sensownego, wprowadzającego nowe informacje, wskazać można takie rodzaje audytu branżowego jak: audyt jakości, audyt marketingowy, audyt bezpieczeństwa systemów informatycznych, audyt bezpieczeństwa pracy, czy wreszcie odnoszący ostatnio w Polsce ogromne sukcesy praktyczne audyt logistyczny. Audyty branżowe jako współczesne narzędzia zarządcze w głównej mierze mają dostarczać informacji odnośnie przydatności (adekwatności) i efektywności istniejącego systemu kontroli wewnętrznej, jakości jej działania. Audyty branżowe mają także propagować efektywne systemy kontroli przy zachowywaniu optymalnego poziomu kosztów, promować prorozwojowe zmiany i pełnić rolę katalizatora procesów rozwojowych w organizacji. Audyty branżowe to również narzędzia krytycznej oceny działania managementu poszczególnych obszarów funkcjonalnych w przedsiębiorstwie. Dla przykładu, audyt jakości jest narzędziem umożliwiającym osiągnięcie jednego z głównych celów przedsiębiorstwa jakim powinno być zaspokojenie potrzeb klienta, przy jednoczesnym ograniczeniu zmienności i wahań w poziomie jakości dostarczanych wyrobów lub usług. Dbałość o jakość obejmuje każdy element łańcucha produkcji - od dostawców aż do ostatecznego klienta, a więc całą sferę organizacji zarządzania przedsiębiorstwem. Bardzo często przedsiębiorstwa w trosce o należytą jakość własnych wyrobów realizują koncepcje hołdujące jakości zarządzania, realizowanej niemalże na wszystkich szczeblach zarządzania. Wskazuje się, iż najlepszym narzędziem kontroli i oceny (certyfikacji) wprowadzonego systemu zarządzania jakością są właśnie audyty jakości.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 5/2007.