WIEDZA: logistyka

Warunkiem sprawnej realizacji procesów logistycznych jest istnienie i właściwe funkcjonowanie infrastruktury logistycznej, w tym centrów logistycznych i nowoczesnych powierzchni magazynowych. Stan aktualny rozwoju centrów logistycznych w Polsce w dalszym ciągu określić można mianem "brakującego ogniwa krajowego systemu logistycznego". Pomimo powstałych wielu koncepcji i planów budowy centrów logistycznych, ich stan realizacji w dalszym ciągu jest niezadowalający. System infrastruktury logistycznej kraju oparty jest o funkcjonowanie małych, branżowych centrów logistycznych o lokalnym zasięgu.

Jak wygląda poziom świadczenia usług spedycyjnych w Polsce? Jakie jej elementy klienci oceniają najniżej? Co spedytorzy powinni zmienić? Znalezienie odpowiedzi na te pytania było celem badania satysfakcji klientów usług spedycyjnych, które zostało przeprowadzone w IV kwartale ubiegłego roku. Pomiar jakości usług zawsze sprawiał trudności, dlatego powstaje coraz więcej metod służących rozwiązaniu powyższego problemu. W opisanych badaniach posłużono się dwiema metodami: Servqual oraz CSI (Customer Index Satisfaction). W artykule przedstawiono zarówno analizę wyników, jak i sposób ich uzyskania w oparciu o zastosowane metody.
Przedmiotem badawczym były podmioty gospodarcze, które ze względu na charakter swojej działalności korzystają z usług przedsiębiorstw spedycyjnych. Badania przeprowadzono na losowo wybranej grupie przedsiębiorstw, które mają różny zakres funkcjonowania, pochodzą z różnych branż oraz posiadają niejednolity udział w rynku. Przedstawione badania obrazują jakość funkcjonowania rynku usług spedycyjnych w Polsce. Do realizacji celu, jak już wspomniano, posłużono się dwiema metodami: CSI oraz Servqual. Wybór powyższych metod był uwarunkowany rodzajem przeprowadzanych badań i specyfiką analizowanego obszaru, jakim jest sektor spedycji.

Silny, degradacyjny wpływ transportu na środowisko jest podstawą polityki zrównoważonego rozwoju transportu, której zasadnicze kierunki zostały określone w białej księdze z 2001 roku. Niestety, od tego czasu niewiele z postulatów w niej przedstawionych udało się wdrożyć.
Udział transportu w zużyciu energii nadal przekracza 30%, a udział tego działu gospodarki w emisji CO₂ wzrósł od 1990 do 2005 roku o 7%. Rosnące koszty kongestii szacowane są na kilka procent PKB, a sukcesy w zwiększaniu stopnia zagrożenia bezpieczeństwa są mało satysfakcjonujące.
W tej sytuacji UE podjęła bardziej zdecydowane działania mające na celu zmniejszenie degradacyjnego wpływu na środowisko, między innymi poprzez stymulowanie rozwoju transportu wodnego śródlądowego, który w zróżnicowanych sferach zastosowania, w tym w wielu nowych niszach rynkowych, może odciążyć transport drogowy, najsilniej degradujący środowisko i nienadążający za rosnącymi potrzebami przewozowymi.

Na każdym etapie działalności gospodarczej mamy obecnie do czynienia z logistyką. Skuteczna realizacja procesów w logistyce - tak dystrybucji (dostaw), jak i produkcji - ściśle wiąże się z utrzymaniem oraz zachowaniem ich ciągłości. Wiele elementów ma wpływ na zachowanie ciągłości realizowanych procesów. Do jednego z najbardziej istotnych elementów zaliczyć należy bezpieczeństwo pracy. Zachowanie prawidłowych warunków pracy wymaga od uczestników procesów maksymalnego ograniczenia zagrożeń, jakie mogą wystąpić podczas ich realizacji. Zagrożenia mogące zakłócić realizowane procesy występują:
• podczas przemieszczania ładunków przez środki transportu dalekiego pomiędzy kolejnymi miejscami przeładunku i składowania zapasów
• w miejscach magazynowania zapasów.

Istota i znaczenie usług logistycznych w gospodarce
Warunkiem zidentyfikowania specyfiki usług, które w sposób znaczący wskazują na ich odmienność od dóbr materialnych, stanowi zestaw ich cech (niematerialność, jednoczesność procesu świadczenia i konsumpcji, niejednolitość, nietrwałość, brak możliwości nabycia usług na własność, substytucyjność i komplementarność). Ciężar gatunkowy poszczególnych cech bywa zmienny i jest on uzależniony między innymi od rodzaju usługi, miejsca i czasu jej świadczenia oraz podmiotu, który daną usługę świadczy. Niekiedy na te cechy wpływają sami usługobiorcy, jak i inne czynniki, takie jak: uwarunkowania historyczne, społeczne, ekonomiczne itp.
Te same warunki odnoszą się do usług logistycznych, których głównym zadaniem jest zaspokajanie potrzeb logistycznych podmiotów gospodarczych i ludności. Usługa logistyczna jest swoistym produktem, który zawiera zbiór życzeń i oczekiwań klienta. W takiej interpretacji usługa logistyczna stanowi zorganizowanie przez firmę zewnętrzną procesu transportowania i magazynowania produktów wraz z pełną obsługą formalno - prawną. W takim rozumowaniu należy podkreślić, że usługa logistyczna nie jest tożsama z klasyczną usługą transportową czy spedycyjną, ze względu na to, że zawiera w sobie znacznie szerszy zakres obsługi. Analogicznie, przedsiębiorstwa logistyczne świadczą znacznie szerszy zakres usług niż przedsiębiorstwa świadczące podstawowe usługi transportowe czy czystą spedycję. Należy jednakże za znaczyć, że w palecie usług logistycznych zazwyczaj znajduje się usługa transportu, co wynika z substytucyjności usług logistycznych wobec usług transportowych. Stąd też, w zakres usług logistycznych wchodzą wykonywane zarobkowo różnorodne usługi z branży spedycji, transportu, magazynowania, wraz z pełnym zakresem tak zwanych usług pokrewnych oraz takich, które wspomagają i usprawniają proces przepływu dóbr w systemie logistycznym.
Rola usług w gospodarce nabrała szczególnego wymiaru w chwili, gdy rozwój przedsiębiorstw uwarunkowany został dążnością do posiadania jak najnowocześniejszych (w tym najsprawniejszych) rozwiązań techniczno - organizacyjnych. Wynikiem tego jest coraz powszechniejsze korzystanie przez przedsiębiorstwa produkcyjne jak i usługowe z ofert firm zewnętrznych (outsourcingu), również w od niesieniu do usług logistycznych.

W systemach logistycznych transport odgrywa bardzo istotną rolę. Jest on jednym z podstawowych ogniw łańcucha logistycznego. W przemieszczaniu ładunku pomiędzy zakładem produkcyjnym, magazynem a klientem, wszędzie występują procesy transportowe. Transport, jako wewnętrzny, występuje w zakładach produkcyjnych, pomiędzy wydziałami produkcyjnymi oraz w magazynach.