Logo
Wydrukuj tę stronę

Problemy kształcenia w zawodach Technik spedytor i Technik logistyk

Średnie szkolnictwo zawodowe jest tradycyjnie ważnym elementem polskiego systemu oświatowego (rysunek 1). Jednak w latach 90. minionego stulecia podstawami jego funkcjonowania zaczęło chwiać malejące zainteresowanie młodzieży średnim wykształceniem technicznym. Podobny zanik zainteresowania obserwowany był w tym czasie również w zasadniczych szkołach zawodowych. Malało także zainteresowanie szkołami policealnymi, oferującymi przygotowanie zawodowe na bazie liceum ogólnokształcącego, ponieważ alternatywą stały się studia wyższe I stopnia (tak zwane studia licencjackie), oferujące wyższe wykształcenie zawodowe w czasie nauki tylko o rok dłuższym, niż w szkołach policealnych. Powyższe uwarunkowania wpłynęły na sytuację szkół średnich na rynku edukacyjnym. Część techników zawodowych uległa likwidacji lub przekształceniu w licea zawodowe albo licea techniczne. Reforma systemu oświatowego, jaka dokonała się w 1999 roku, doprowadziła do likwidacji tych dwóch ostatnich typów liceów, wprowadzając w ich miejsce licea profilowane. Zmiana ta w małym stopniu wpłynęła na zainteresowanie młodzieży średnim wykształceniem zawodowym. Wejście Polski do Unii Europejskiej początkowo również nie dało impulsu do zmian, ponieważ większość tak zwanych "starych członków UE" uruchomiło mechanizmy chroniące własne rynki pracy przed napływem cudzoziemców z nowych państw członkowskich. Jednak postępująca liberalizacja na unijnym rynku pracy, otwieranie się przed polskimi pracownikami kolejnych granic oraz atrakcyjność tychże pracowników, której podłożem była i jest dysproporcja warunków ekonomicznych panujących w Polsce i w innych państwach Unii Europejskiej, spowodowały odpływ pracowników z polskich przedsiębiorstw za granicę. Ten mechanizm nie tylko spowodował spadek bezrobocia w Polsce, ale wywołał wyprzedzający go w wielu dziedzinach niedobór pracowników. Na przykład, w przypadku zawodów mechanicznych czy budowlanych, odpływ pracowników w połączeniu z malejącym od lat zainteresowaniem młodzieży zawodami technicznymi spowodował wręcz wystąpienie na rynku pracy luki pokoleniowej.

Rosnący popyt na pracowników doprowadził do odwrócenia trendu związanego z zainteresowaniem kształceniem zawodowym i wywołał ponowny wzrost zainteresowania zasadniczym i średnim szkolnictwem zawodowym, które po okresie dekoniunktury odbudowuje swoją pozycję w systemie oświatowym. Nie jest to proste, ponieważ część nauczycieli dysponujących przygotowaniem zawodowym do prowadzenia nauki w przedmiotach specjalistycznych w międzyczasie odeszła z zawodu nauczycielskiego lub zmieniła kwalifikacje, a szkoły dostosowują swoją ofertę edukacyjną do aktualnego zapotrzebowania, zgłaszanego przez rynek pracy i możliwości kształcenia.

Technik spedytor i Technik logistyk jako zawód
Sytuacja na rynku edukacyjnym oraz rosnące zainteresowanie logistyką, podsycane medialną popularnością tego określenia sprawiły, że część szkół średnich i pomaturalnych zwróciło swoją uwagę na możliwość kształcenia w zawodach Technik spedytor i Technik logistyk. Trafność tych decyzji potwierdza rynek pracy. Pracodawcy sygnalizują brak pracowników z wykształceniem zasadniczym i średnim w transporcie, spedycji i logistyce oraz dużą fluktuację w tych dwóch grupach pracowników. Decyzje szkół znajdują umocowanie prawne w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 8 maja 2004 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Przełom dokonał się za sprawą dwóch decyzji Ministra Edukacji Narodowej i Sportu, skutkujących umieszczeniem w tejże strukturze zawodów: Technik spedytor -
30.12.2004 roku oraz Technik logistyk -
20.07.2005 roku. Decyzja ministra wyprzedziła podobną decyzję Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, który umieścił logistykę w wykazie kierunków kształcenia w szkołach wyższych dopiero w 2006 roku. Część szkół średnich i policealnych szybko zareagowała na decyzje swojego ministra resortowego. Z badań przeprowadzonych przez Wyższą Szkołę Logistyki w styczniu 2006 roku wynika, że nauczanie w jednym z tych zawodów prowadziło około 105 szkół średnich i policealnych. W roku szkolnym 2006/2007 niektóre z nich promowały pierwszych absolwentów. Obowiązujące treści kształcenia są silnie nasycone zagadnieniami specjalistycznymi, co gwarantuje dobre przygotowanie zawodowe absolwenta szkoły średniej. W tabeli 1 pokazano proporcje poszczególnych bloków programowych w okresie kształcenia w zawodzie Technik spedytor, a w tabeli 2 podobne dane dla zawodu Technik logistyk. W przypadku obu zawodów minister pozostawił pewną niewielką liczbę godzin do dyspozycji szkół w celu dostosowania treści nauczania do potrzeb lokalnego rynku pracy. Jednak program nauczania, określony w podstawach programowych obu zawodów, sprawia nauczycielom trudności w jego realizacji i wymaga poważnych korekt.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 4/2007.
Ostatnio zmieniany w wtorek, 23 październik 2007 09:52
© 2000-2023 Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny