Odpowiedź eksperta: Kwestia postępowania kierowcy w przypadku wystąpienia awarii tachografu została unormowana w art. 37 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 165/2014 z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie tachografów stosowanych w transporcie drogowym i uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie (dalej rozporządzenie 165/2014).

Art. 37 ust. 1 zd. 1 rozporządzenia 165/2014 wprowadza generalną zasadę, iż w razie awarii lub wadliwego działania tachografu przedsiębiorstwo transportowe zobowiązane jest do jego naprawy przez zatwierdzonego instalatora lub zatwierdzony warsztat, tak szybko jak pozwalają na to okoliczności. Natomiast zgodnie z art. 37 ust. 1 zd. 2 rozporządzenia 165/2014 jeżeli sprowadzenie pojazdu do bazy przedsiębiorstwa transportowego nie jest możliwe w ciągu tygodnia, licząc od dnia uszkodzenia lub wykrycia wadliwego działania, wówczas naprawy dokonuje się w drodze.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należałoby jednoznacznie stwierdzić, iż kierowca może poruszać się do tygodnia licząc od dnia uszkodzenia lub wykrycia wadliwego działania z uszkodzonym tachografem w przypadku gdy  jego sprowadzenie do bazy przedsiębiorstwa nie było w tym czasie możliwe. Oczywiście pojawia się pytanie: co należy rozumieć pod pojęciem niemożliwości sprowadzenia pojazdu z uszkodzonym tachografem do bazy przedsiębiorstwa celem jego naprawy? Czy w interpretacji tego przepisu powinniśmy iść w kierunku faktycznej niemożliwości dojechania z miejsca, w którym znajdował się pojazd podczas uszkodzenia lub wykrycia jego wadliwego działania czy raczej w kierunku ochrony nieprzerywania łańcucha dostaw w którym uczestniczy pojazd z uszkodzonym tachografem?

Poruszanie się z niesprawnym tachografem nakłada na kierowcę obowiązek ręcznego ewidencjonowania swojej aktywności. Zgodnie z art. 37 ust. 2 rozporządzenia 165/2014 w czasie gdy tachograf nie działa lub działa wadliwie, kierowca zaznacza dane umożliwiające jego identyfikację (nazwisko, numer karty kierowcy lub numer prawa jazdy) wraz z podpisem, jak również informacje dotyczące różnych okresów, które nie były poprawnie rejestrowane lub drukowane przez tachograf: a) na wykresówce bądź wykresówkach; lub b) na tymczasowej wykresówce dołączanej do wykresówki lub karty kierowcy. W związku z powyższym kierowca na bieżąco powinien ewidencjonować swoją aktywność dokonując ręcznych zapisów na rewersie wydruku w przypadku tachografu cyfrowego lub rewersie wykresówki w przypadku tachografu analogowego (w miejscach przeznaczonych do manualnego wprowadzania aktywności).

W celu uniknięcia nieporozumień podczas kontroli należałoby również dopisać podstawę prawną, która stanowi o możliwość dokonywania ręcznych odpisów (na przykład art. 37 ust. 2 rozp. 165/2014).

Należy również zwrócić uwagę, iż nie można usprawiedliwiać błędnego operowania selektorem tachografu jego awarią. Takie działanie jest nieprawidłowe i w razie kontroli może prowadzić do nałożenia kary. W przypadku poruszania się kierowcy z uszkodzonym tachografem w razie niespełnienia warunków, o których była mowa powyżej zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym,  l.p. 13.4. wykonywanie przez kierowcę przewozu drogowego z niedziałającym lub niewłaściwie działającym urządzeniem rejestrującym lub cyfrowym urządzeniem rejestrującym po upływie dopuszczalnego okresu kierowania pojazdem zagrożone jest karą 1000 złotych.

Nieprawidłowe operowanie przełącznikiem urządzenia rejestrującego lub cyfrowego urządzenia rejestrującego, umożliwiającym zmianę rodzaju aktywności kierowcy zagrożone jest karą do 1000 złotych (100 złotych za każdy dzień).

Jednocześnie należy wskazać, iż zgodnie z załącznikiem nr 2 do ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, l.p. 16 dopuszczenie do wykonywania przewozu drogowego pojazdem powodującym hałas w stopniu przekraczającym dopuszczalny poziom zagrożone jest karą 2000 złotych.

Reasumując, w przedstawionej sytuacji kierowca może kontynuować jazdę z tachografem, który uległ awarii lub działa nieprawidłowo do tygodnia od dnia uszkodzenia lub dnia wykrycia wadliwego działania. Po tym okresie tachograf powinien zostać naprawiony w bazie przedsiębiorstwa albo na drodze – w przypadku, gdy niemożliwe było jego sprowadzenie do bazy przedsiębiorstwa. Jednocześnie należy pamiętać, że kierowca powinien dokonywać ręcznych zapisów swojej aktywności na rewersie wydruku.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tekst. jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1907 z późn. zm.)
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 165/2014 z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie tachografów stosowanych w transporcie drogowym i uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie

Stan prawny publikacji (data): 2018-01-08