Dobre czasy dla magazynów – trendy na 2023 rok
- Michał Kozdrój, head of Industrial Agency Knight Frank
- Kategoria: Komentarz tygodnia
Całkowity wolumen wynajętej powierzchni w 2022 roku był drugim najwyższym wynikiem na polskim rynku magazynowym w historii i wyniósł imponujące 6,8 mln m kw. Odpowiedzią deweloperów na utrzymujący się wysoki popyt na powierzchnię magazynową jest oddanie do użytku w 2022 roku rekordowego wolumenu nowej podaży. Deweloperzy przez cały 2022 rok zrealizowali 4,4 mln m kw., pobijając rekordowy poziom z poprzedniego roku o ponad 1 mln m2. Wysoka aktywność najemców przyczyniła się również do spadku współczynnika pustostanów, który na koniec 2022 roku wyniósł 4,1%. Czy bardzo wysokie zainteresowanie najemców nowoczesną powierzchnią magazynową utrzymujące się kolejny rok z rzędu, przekłada się na dynamiczny rozwój rynku magazynowego w całej Polsce? Komentarza udziela Michał Kozdrój, head of Industrial Agency Knight Frank.
– Utrzymująca się od kilku miesięcy i cały czas trudna trudna do przewidzenia sytuacja ekonomiczna przyczyniła się do spowolnienia na rynku powerzchni magazynowej. O ile eksperci mówili, że rynek czekają trudne czasy, wyniki osiągniete w roku 2022 wydają się temu przeczyć. Niewątpliwie widoczna jest mniejsza aktywność najemców w zakresie relokacji i ekspansji, co jest związane ze spadkiem zamówień i produkcji, chociażby w sektorze przemysłowym, które były zanotowane pod koniec 2022 roku. Jednakże, pomimo niskiej wartości wskaźnika PMI, która nadal jest poniżej neutralnego progu, można dostrzec pozytywne sygnały dla przemysłu i całej gospodarki. Na koniec 2022 roku wartość wskaźnika zanotowała najwyższy wzrost od maja 2022 roku. – komentuje Michał Kozdrój, head of Industrial Agency w Knight Frank.
Pomimo prognozowanego spowolnienia w polskiej gospodarce i słabszej koniunktury rynkowej, popyt w 2022 roku w sektorze magazynowym utrzymał się na porównywalnie wysokim poziomie jak w poprzednim roku. W 2022 roku wynajete zostało 6,8 mln m kw. powierzchni logistyczno-produkcyjnej. Jest to drugi najwyższy wolumen wynajętej powierzchni magazynowej, który był jedynie o 300.000 m2 mniejszy od rekordowego wyniku z 2021 roku.
Prognozowany jest dalszy systematyczny rozwój kluczowych lokalizacji logistycznych, jednak nie słabnie zainteresowanie deweloperów rynkami wschodzącymi. Zasoby magazynowe w miastach zakwalifikowanych do tzw. rynków wschodzących na koniec IV kw. 2022 roku były szacowane łącznie na niemal 3,9 mln m kw. i stanowiły 13,8% wszystkich zasobów w Polsce.
Rynki te budują swoją przewagę poprzez dostępność większych działek inwestycyjnych. Poprawiana infrastruktura komunikacyjna oraz dostęp do pracowników zachęca do lokowania w takich rejonach dużych hubów logistycznych. Firmy produkcyjne i logistyczne coraz częściej poszukują alternatywnych lokalizacji ze względu na bardzo niską stopę bezrobocia i trudności w znalezieniu wystarczającej ilości pracowników w głównych lokalizacjach. Realizacja m.in drogi międzynarodowej Via Carpatia zwiększy dostępność terenów usytuowanych w Polsce Wschodniej, umożliwiając dalszy rozwój rynku magazynowego w regionie województw: podlaskiego, lubelskiego, a także podkarpackiego.
Po latach stabilizacji, w II poł. 2022 roku czynsze wywoławcze w sektorze magazynowym zdecydowanie wzrosły. Było to spowodowane wysokimi kosztami budowy oraz finansowania nowych projektów. W 2023 roku oczekiwana jest stabilizacja stawek czynszu, które pozostaną na wysokim poziomie.
– Najdroższym rynkiem magazynowym był warszawski obszar koncentracji, gdzie czynsze wywoławcze kształtowały się na poziomie 4,00-6,50 EUR/m2/miesiąc. W pozostałych regionach stawki wywoławcze utrzymywały się w przedziale od 3,50 do 4,50 EUR/m2/miesiąc, wyjątkiem jest krakowski obszar koncentracji, który pozostawał droższy, a czynsze wywoławcze kształtowały się na poziomie 3,50–5,00 EUR/m2/miesiąc. Właściciele już na poziomie oferty uzależniają wywoławczą stawkę czynszu od długości umowy najmu, wielkości wynajmowanej powierzchni oraz szczególnych oczekiwań najemcy co do wykończenia powierzchni. – wyjaśnia Michał Kozdrój.
Część rozwiązań zgodnych ze strategią ESG stają się powoli standardem również w magazynach. Praktyką stała się budowa magazynów uzyskujących zielone certyfikaty, a stosowane ekologiczne rozwiązania to m.in.: montaż paneli fotowoltaicznych, odzysk „wody szarej”, izolacje termiczne ograniczające straty ciepła, oświetlenie LED z inteligentnymi systemami oświetlenia, które w dłuższej perspektywie czasowej przełożą się na realne oszczędności i ograniczenie śladu węglowego. Najemcy już teraz oczekują jednak więcej rozwiązań, które wpłyną na zmniejszenie emisji CO2.
– Wskaźniki zmiany klimatu skupiają się na emisji gazów cieplarnianych do atmosfery oraz zużyciu energii. Przedsiębiorstwa wdrażające strategie ESG, w głównej mierze koncentrują się na tym, żeby energia wykorzystywana w ich procesach pochodziła ze źródeł odnawialnych. Najemcy oczekują, że nowe powierzchnie będą wyposażone w urządzenia wykorzystujące OZE. Oczekiwania te wymuszają na deweloperach sięganie po coraz to bardziej niespotykane rozwiązania w magazynach. Deweloperzy montują pompy ciepła w celu ogrzewania obiektu, a nawet rozważają montaż turbin wiatrowych, które co prawda, mają zdecydowanie mniejszą sprawność niż instalacja PV, ale mogą być dobrym uzupełnieniem całego systemu – uzupełnia Michał Kozdrój.