Słowacki sektor motoryzacyjny w okresie transformacji. Logistyka motorem konkurencyjności

Jednocześnie sektor ten stoi dziś przed największymi wyzwaniami w swojej historii. Przemysł motoryzacyjny, przez lata będący motorem słowackiej gospodarki, przechodzi głęboką transformację napędzaną elektryfikacją i zmianami regulacyjnymi. Przykładowo, Volvo buduje obecnie fabrykę pojazdów elektrycznych w pobliżu Koszyc, o rocznej zdolności produkcyjnej wynoszącej około 250 tys. pojazdów. Rosnące znaczenie elektromobilności zmienia nie tylko struktury produkcyjne, lecz także sieci logistyczne, które je obsługują.

Elektryfikacja przyspiesza, a nowe regulacje dotyczące bezpieczeństwa, środowiska i handlu przekształcają sposób funkcjonowania łańcuchów dostaw. Napędy elektryczne posiadają mniej komponentów niż silniki spalinowe, mają jednak znacznie bardziej wyspecjalizowane wymagania w zakresie obsługi. Systemy akumulatorowe i komponenty wysokonapięciowe klasyfikowane są jako towary ADR, co wymaga przestrzegania rygorystycznych norm bezpieczeństwa, odpowiednio dostosowanej infrastruktury magazynowej oraz właściwie przeszkolonego personelu. Zmiany te wymagają też ścisłej koordynacji między rodzajami transportu i precyzyjnej synchronizacji dostaw, aby utrzymać ciągłość produkcji.

Nowe perspektywy: rosnący potencjał Azji Centralnej

Sektor motoryzacyjny naturalnie będzie jednym z najbardziej dotkniętych amerykańskimi cłami na europejskie pojazdy, podczas gdy presja kosztowa i zmiany technologiczne wymuszają reorganizację produkcji. Na rynek USA trafiało do tej pory nawet 11% pojazdów produkowanych na Słowacji, nowe taryfy mogą więc zmienić priorytety produkcyjne i logistyczne w Europie. Ograniczenie eksportu do USA oznacza konieczność absorpcji większej części produkcji przez rynek europejski w momencie, gdy konkurencja dodatkowo zaostrza się, szczególnie ze strony chińskich marek, które również napotykają bariery taryfowe w USA i przekierowują swoją ekspansję do Europy. Zjawisko to ma dwa wymiary: pogłębia presję konkurencyjną na producentów europejskich, otwierając jednocześnie nowe możliwości dla regionu CEE, w tym Słowacji, dysponującej zapleczem przemysłowym oraz strategiczną lokalizacją pod kątem dystrybucji regionalnej. Równolegle, wobec poszukiwania nowych rynków wzrostu przez producentów europejskich i azjatyckich, Azja Centralna wyłania się jako kierunek o znaczącym długoterminowym potencjale.

Region ten jest rozległy i dynamicznie się rozwija: rośnie siła nabywcza konsumentów, poprawia się infrastruktura, a wiele europejskich firm, od producentów AGD i farmaceutyków po modę oraz budownictwo, jest już tam silnie obecnych. Kluczowym czynnikiem staje się również ewolucja lokalnego konsumenta. Rynki takie jak Kazachstan, Uzbekistan, Turkmenistan, Tadżykistan i Kirgistan, zamieszkane łącznie przez około 80 milionów ludzi, obserwują dynamiczny wzrost klasy średniej, która oczekuje dostępu do nowoczesnych dóbr: modnej odzieży, najnowszej elektroniki oraz, co szczególnie istotne dla branży motoryzacyjnej, nowych i technologicznie zaawansowanych samochodów. Motoryzacja może podążyć ścieżką innych sektorów, choć region pozostaje wymagający. Chiny stały się już numerem jeden w sektorze motoryzacyjnym w całej Azji Centralnej, wyznaczając tempo konkurencji zarówno w segmencie samochodów spalinowych, jak i elektrycznych. SUUS jest obecny na tym rynku i obserwuje zmiany z bliskiej, operacyjnej perspektywy. Dla producentów europejskich szukających dywersyfikacji poza USA i nasyconym rynkiem UE, Azja Centralna może stać się naturalnym przedłużeniem europejskiej sieci przemysłowej.

Efektywność jako przewaga konkurencyjna

Aby utrzymać konkurencyjność, producenci muszą zapewniać szybkie, elastyczne i odporne procesy produkcyjne. Jednym z rozwiązań zyskujących na znaczeniu w sektorze automotive jest VMI (Vendor Managed Inventory) – model, w którym operator logistyczny zarządza importem, magazynowaniem oraz zapasami komponentów klienta, zapewniając optymalne dostawy przy jednoczesnym umożliwieniu odroczonej płatności, usprawnionej obsługi celnej i podatkowej oraz przeniesienia własności dopiero w momencie wydania towaru z magazynu. Podejście to ogranicza zapotrzebowanie na kapitał obrotowy, stabilizuje produkcję i znacząco poprawia ciągłość dostaw. W Rohlig SUUS Logistics prowadzimy już projekty VMI dla klientów motoryzacyjnych w całej Europie Środkowo-Wschodniej i obserwujemy rosnące zainteresowanie tym modelem, ponieważ producenci dążą do skrócenia lead time’ów, zwiększenia odporności i optymalizacji kosztów w swoich łańcuchach dostaw. Wraz z elastycznym magazynowaniem i regionalizacją dostaw, VMI stało się jednym z kluczowych narzędzi wspierających konkurencyjną, responsywną produkcję.

W takim otoczeniu producenci potrzebują partnerów logistycznych oferujących realną elastyczność i strategiczne wsparcie. Zdolność do przewidywania zakłóceń, przeprojektowywania przepływów oraz optymalizacji zapasów stała się niezbędna do utrzymania stabilnej i efektywnej kosztowo produkcji. W Rohlig SUUS Logistics wspieramy klientów poprzez nasz autorski model Supply Chain Solutions (SCS) – indywidualnie projektowane rozwiązania obejmujące cały łańcuch dostaw, dopasowane do procesów klienta, rytmu produkcji i jego celów strategicznych. SCS łączy wykonawstwo operacyjne z inżynierią procesów, pozwalając nam wspólnie budować modele łańcuchów dostaw łączące odporność z efektywnością.

Dla globalnych marek działających na wielu rynkach kluczowym elementem jest również zaawansowana obsługa celna. SUUS oferuje rozwiązania Customs Control Tower, które centralizują i koordynują procesy celne w różnych krajach, zapewniając zgodność regulacyjną, redukcję obciążeń administracyjnych i krótsze czasy odprawy, co ma rosnące znaczenie w środowisku o wysokim poziomie regulacji.

Na wymagającym i szybko zmieniającym się rynku efektywna produkcja staje się strategiczną przewagą. Producenci europejscy muszą odnaleźć się w środowisku zmieniającego się popytu i reorganizacji rynku, jednak dla Słowacji, z jej zapleczem przemysłowym i doświadczeniem w obsłudze produkcji regionalnej, obecne zmiany mogą oznaczać nowe możliwości inwestycyjne i dystrybucyjne.

Źródło: Rohlig SUUS Logistics