WIEDZA: logistyka

Czy można w odpowiedzialny sposób podjąć się odpowiedzi na pytanie: jak będzie wyglądała logistyka w 2030 roku? Wiadomo, jak bardzo już dziś logistyka zależy od informacji, opartej na coraz nowocześniejszych rozwiązaniach teleinformatycznych i telekomunikacyjnych. Dwadzieścia lat temu (a to przecież właśnie okres wyznaczający horyzont tej prognozy) - owszem - w przedsiębiorstwach bywały już komputery, ale trudno było mówić o powszechnej informatyzacji. W 1990 roku nie istniała jeszcze praktycznie sieć WWW, a pierwsze próby wysyłania e-maili, których byłem świadkiem w Instytucie Logistyki i Magazynowania pod koniec tegoż roku, przypominały nadawanie pierwszych depeszy telegraficznych. A przecież ta sfera technologiczna rozwija się niezwykle dynamicznie, progresywnie i nic nie wskazuje, aby to tempo miało ulec osłabieniu. Jeśli tak, to czego możemy spodziewać się w 2030 roku? Trudno przewidzieć, ale musimy się przygotować na to, że na dzisiejsze, supernowoczesne rozwiązania, będziemy wtedy tak patrzyli, jak dziś postrzegamy ważące niemal kilogram telefony komórkowe, będące dumą ich posiadaczy u schyłku XX wieku.

W tej części artykułu Agnieszki Hodczak-Sekulskiej i Adama Redmera na rysunku 1 zabrakło oznaczeń poszczególnych metod w wybranych polach. Obecnie publikujemy pełną wersję tego rysunku w części 2, przepraszając zarazem Autorów i Czytelników za zaistniałą sytuację.
Redakcja

Artykuł stanowi kontynuację wcześniejszego artykułu Autorów pt. "Struktura sieci dystrybucji na przykładzie sieci handlowych" (Logistyka 1/2010), poświęconego istocie sieci dystrybucji, ich strukturze oraz identyfikacji struktury typowej sieci dystrybucji sieci handlowych działających w Polsce. W niniejszym artykule Autorzy poddali analizie i optymalizacji typową sieć dystrybucji sieci handlowych celem określenia, na ile sieć ta jest właściwa, a na ile powinna ulec przebudowie. A powinna!

Jedną z częściej spotykanych, niekonwencjonalnych metod prowadzenia walki jest terroryzm. Zjawisko to, mimo że znane od wieków, dopiero w drugiej połowie XX stulecia stało się istotnym elementem stosunków międzynarodowych oraz jednym z głównych zagrożeń bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego.
Cele przeciwko którym terroryści dokonują zamachów są bardzo różne. Jednakże można wyselekcjonować cztery podstawowe, najbardziej narażone na ataki terrorystyczne sfery: organy władzy, policję i wojsko, gospodarkę oraz ludność. Spektakularny zamach terrorystyczny może prowadzić do wieloaspektowych i rozległych skutków, co potwierdza atak na World Trade Center przeprowadzony 11 września 2001 roku.

Ostatnie lata przyniosły zasadnicze zmiany struktury i funkcjonowania sektora logistycznego. Transformacja tej sfery działalności gospodarczej, związana przede wszystkim z rozwojem technologicznym oraz zmieniającymi się uwarunkowaniami rynkowymi, dotyczy zarówno logistyki wojskowej, jak i ukształtowanej na jej podstawach logistyki cywilnej. Pomimo różnorodności definiowania współczesnej istoty logistyki, znaczna większość autorów przyznaje, że jej korzenie wywodzą się ze sfery militarnej. Wypracowane podczas działań zbrojnych logistyczne rozwiązania i mechanizmy przenoszone były stopniowo z powodzeniem na grunt cywilny. Przez długie lata to właśnie logistyka wojskowa stanowiła wzór i źródło inspiracji dla teoretyków i praktyków zajmujących się organizacją przepływów fizycznych i informacyjnych w gospodarce narodowej. Współcześnie, w dobie powszechnego rachunku ekonomicznego, proporcje te odwracają się i obecnie coraz częściej rozwiązania ze sfery cywilnej przenoszone są do obszaru zabezpieczenia logistycznego sił zbrojnych.
Celem artykułu jest scharakteryzowanie wzajemnych relacji łączących logistykę wojskową i cywilną oraz próba wskazania potencjalnej, szerokiej współpracy tych dziedzin w perspektywie 2030 roku.

Pojęcie infrastruktury i jej specyfika
Infrastruktura, choć nie jest jednoznacznie zdefiniowana w literaturze fachowej (przeważają ogólne definicje określające infrastrukturę jako podstawę gospodarki), może być dość precyzyjnie identyfikowana dzięki zgodności poglądów dotyczących jej cech specyficznych, takich jak niepodzielność techniczna i ekonomiczna, długi okres powstawania i długa żywotność, immobilność, wysoka kapitałochłonność. Wśród elementów infrastruktury technicznej dominują liniowe i punktowe urządzenia infrastruktury transportu. Inne, to podstawowe urządzenia gospodarki wodnej, energetyki, łączności. Według definicji funkcjonalnej A. Piskozuba, "Infrastruktura to stworzone przez człowieka, trwale zlokalizowane, liniowe i punktowe obiekty użytku publicznego, stanowiące podstawę życia społeczno - gospodarczego, z uwagi na funkcje przemieszczania osób i ładunków (transport), wiadomości (łączność), energii elektrycznej (energetyka) i wody (gospodarka wodna)".

W publikacjach angielskojęzycznych humanitarian logistics, to jest logistykę humanitarną, możemy zdefiniować jako: "[...] planowanie, wdrażanie i kontrola skutecznie opłacalnego przepływu i magazynowania towarów i materiałów, jak również zarządzania wszystkimi informacjami z tym związanymi, z punktu ich pochodzenia do punktu konsumpcji w celu złagodzenia cierpienia ludzi". Podobną definicję logistyki humanitarnej prezentuje A. Thomas, L. Kopczak; jest to "[...] proces planowania, wprowadzania, a następnie kontrolowania skutecznego, kosztowo efektywnego przepływu, magazynowania i dostarczania różnego rodzaju dóbr, a także potrzebnej informacji z punktu ich pochodzenia do punktu konsumpcji, w celu złagodzenia cierpienia bezbronnych ludzi". Ten przepływ obejmuje szeroki zakres działań, włącznie z przygotowaniem, planowaniem, pozyskaniem dóbr, transportem, magazynowaniem, obserwacją i monitoringiem, rozdziałem oraz czynnościami celnymi. W nieco wcześniejszym opracowaniu, A. Thomas definiuje logistykę humanitarną jako "[...] proces planowania, wdrażania i kontrolowania wydajnego, racjonalnego i efektywnego finansowo przepływu i składowania dóbr i materiałów oraz powiązanych z nimi informacji z punktu początkowego do docelowego, którego celem jest zaspokojenie oczekiwań ostatecznego beneficjenta".

Rozwój sektora usług, w tym usług logistycznych, związany jest ze zmianami zachodzącymi w systemie gospodarczym państw. Elastyczność dochodowa popytu usług jest znacznie większa, niż ma to miejsce w przypadku towarów, co skutkuje między innymi systematycznym wzrostem świadczonych usług. Rynek usług logistycznych od lat rozwija się w kierunku zwiększenia stopnia ich realizacji w ramach outsourcingu definiowanego jako "wyłączenie ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa pewnych funkcji (usług) i przekazanie ich do realizacji wyspecjalizowanym firmom". Polskojęzycznymi odpowiednikami pojęcia outsourcing są terminy: wydzielenie, odnoszący się do outsourcingu wewnętrznego lub wyodrębnienie, związany z outsourcingiem zewnętrznym. Istotną kwestią w tym obszarze pozostaje bez wątpienia zapewnienie wymaganej jakości świadczenia usług, która pozostaje gwarantem prawidłowego funkcjonowania organizacji. Jak wynika z corocznych raportów "Third Party Logistic", zawierających szeroką analizę światowego sektora usług outsourcingowych, najważniejszym problemem we współpracy pomiędzy partnerami outsourcingowymi pozostaje zagadnienie niedotrzymywania jakości dostarczanych usług (w 2006 roku dotyczyło to 51% przedsiębiorstw, natomiast w 2007 roku 46%). Firmy wskazują tę kwestię jako największy problem rzutujący i zakłócający relacje z kontrahentami zewnętrznymi, oczekując wprowadzania mechanizmów zapewniających odpowiednią, wysoką jakość usług świadczonych na ich rzecz.
Celem artykułu jest wskazanie roli i znaczenia jakości w outsourcingu usług logistycznych jako kluczowego czynnika we współpracy z partnerem zewnętrznym oraz próba zdefiniowania podstawowych mierników pozwalających na ocenę jakości dostarczanych w ramach outsourcingu usług logistycznych.

Rosnące koszty związane z masową wysyłką przesyłek listowych sprawiają, że wiele firm, banków i urzędów rezygnuje z tej formy komunikacji na rzecz bardziej oszczędnych rozwiązań - e-mailingów lub coraz popularniejszych, alternatywnych technologii umożliwiających pełną automatyzację niemal wszystkich czynności związanych z obsługą korespondencji papierowej.