Rola kolei w realizowaniu zadań zrównoważonego rozwoju. Wybrane zagadnienia

Do istotnych zagrożeń należy nieracjonalne zużywanie zasobów nieodnawialnych oraz postępujące zanieczyszczenie środowiska naturalnego. Utrzymanie tych tendencji może w konsekwencji doprowadzić nawet do załamania się gospodarki światowej. Jednym z możliwych scenariuszy jest wyczerpanie się niektórych surowców oraz degradacja środowiska naturalnego, co niewątpliwie będzie miało wpływ na zmniejszenie się produkcji żywności. To z kolei będzie mieć wpływ na ograniczenie populacji ludności na świecie. Jest to zatem bardzo pesymistyczna perspektywa.
Niezwykle istotnym zagadnieniem staje się więc międzynarodowa współpraca w celu rozwiązania tych problemów. Kraje Unii Europejskiej podjęły działania w tym kierunku, przyjmując strategię "zrównoważonego rozwoju". Rozwój zrównoważony to "rozwój społeczno - gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub ludności współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń".

Kierunki zrównoważonego rozwoju gospodarki europejskiej są wskazywane w określanych przez Unię Europejską politykach rozwoju gospodarczego. Głównymi obszarami zrównoważonego rozwoju są obszary: ekonomiczny, społeczny, ekologiczny oraz przestrzenny. Obszar społeczny obejmuje zagadnienia dotyczące funkcjonowania społeczeństwa w kontekście własności społecznej oraz podaży i dostępu do dóbr publicznych. Płaszczyzna przestrzenna dotyczy planowania przestrzennego oraz organizacji terytorialnej poszczególnych regionów. Aspekt ekonomiczny dotyka z kolei problemów ekonomiczności procesów gospodarczych i rynkowych oraz kosztów zewnętrznych i kosztów wewnętrznych procesów produkcji, usług oraz konsumpcji. Wszystkie potrzeby społeczne zaspakajane są w wyniku szeroko pojętej wymiany i przepływu dóbr oraz informacji. Dla prawidłowego funkcjonowania społeczeństw potrzebne jest wsparcie logistyczne na różnych płaszczyznach. Procesy logistyczne mają za zadanie umożliwienie optymalnego przepływu dóbr, usług, zasobów czy informacji. Realizacja polityki Unii Europejskiej w zakresie zrównoważonego rozwoju wymaga więc odpowiednio przygotowywanej sieci transportowej, ponieważ transport ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania procesów logistycznych.

Prawidłowo rozwinięta infrastruktura transportowa jest podstawą do zorganizowania przepływów zasobów, takich jak surowce, materiały, półfabrykaty, wyroby gotowe, czy informacje oraz najważniejszych zasobów, jakimi są pracownicy. Na bazie takiej infrastruktury można budować sieć kanałów logistycznych. Jednym z zadań sieci transportowej jest integracja poszczególnych gałęzi transportu. Integracja ta może odbywać się na płaszczyźnie techniczno - technologicznej oraz organizacyjnej i dokumentacyjnej. Przykładami integracji techniczno - technologicznej jest transport intermodalny, kombinowany, natomiast organizacyjnej są: kompleksowość usług oraz budowanie całych łańcuchów dostaw z wykorzystaniem różnych gałęzi transportu.

Kompleksowe łańcuchy dostaw w kolejowych przewozach towarowych. Nowatorskie rozwiązania czy konieczność
W ramach wspólnego rynku europejskiego wiele firm z różnych sektorów poszukuje możliwości poprawy pozycji konkurencyjnej, tendencje te możemy również zauważyć w sektorze TSL transportowo - spedycyjno - logistycznym. W praktyce kolejowego transportu towarowego wskazać należy na zjawiska konsolidacji, integracji oraz tworzenia sieci, która umożliwia wykorzystywanie zasobów partnerów, wspólne realizowanie przedsięwzięć oraz wykorzystywanie efektów synergii.
Stosując znaczne uproszczenie możemy powiedzieć, iż łańcuch dostaw jest systemem podmiotów i zależności występujących wokół dwóch strumieni, to jest podaży i popytu. Podczas gdy strumień popytu (na usługi i produkty) tworzą wyłącznie informacje od klienta do podmiotów lub osób mogących spełnić jego oczekiwania, to strumień podaży obejmuje przepływy rzeczowe, takie jak surowce, materiały, wyroby gotowe. Procesom tym niewątpliwie towarzyszą przepływy finansowe i informacji.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 2/2012.