Wielokryterialna ocena efektywności ekonomicznej projektów logistycznych - cz. 2
- Łapuńka Iwona, Pisz Iwona
- Kategoria: Logistyka
Controllingowo projekt logistyczny stanowi specyficzne centrum inwestycji lub jest czymś z pogranicza centrum inwestycji, kosztów, wyników, przychodów. Z jednej strony projekt determinują przyjęte ograniczenia czasowe i budżetowe, z drugiej zaś, traktowany jest jako przedsięwzięcie inwestycyjne. Oznacza to, że projekt powinien prowadzić przede wszystkim do osiągnięcia celów rozwojowych oraz podnoszenia efektywności gospodarowania, wzrostu konkurencyjności danego przedsiębiorstwa.
Trudności w oszacowaniu korzyści płynących z realizacji projektu inwestycyjnego czy uruchamianie projektów bez uzasadnienia biznesowego (tzw. business case) są częstą bolączką wielu przedsiębiorstw. Nierzadko podczas realizacji okazuje się, że koszty przewyższają korzyści nie tylko w krótkiej, ale także w długiej perspektywie. Problemem w przeprowadzeniu rzetelnych kalkulacji często jest nie tyle brak odpowiednich kompetencji, co trudności w pozyskaniu wiarygodnych informacji dotyczących struktury kosztów oraz przyszłych efektów ekonomicznych przy uwzględnieniu specyfiki rozważanej inwestycji.
Z finansowego punktu widzenia każda inwestycja jest natychmiastowym zaangażowaniem środków finansowych w celu osiągnięcia wpływów finansowych w przyszłości. Zatem wszystkie inwestycje w obszarze logistyki będą charakteryzowały się: określonym prawdopodobieństwem zysków, szacowanym ryzykiem inwestycyjnym oraz określoną rentownością. Angażując pewien kapitał z reguły zakłada się, że istnieje duże prawdopodobieństwo odzyskania tego kapitału i osiągnięcia zysków w przyszłości. Problem polega jednak na tym, że wpływy finansowe z inwestycji nie nastąpią w tym samym czasie co wydatek inwestycyjny. W momencie podjęcia decyzji wysokość wydatku inwestycyjnego jest znana, podczas gdy oczekiwany wpływ jedynie hipotetyczny.
Ocena projektów inwestycyjnych odbywa się przeważnie w warunkach niepewności, zwłaszcza w mało ustabilizowanym systemie ekonomiczno-finansowym, jaki cechuje państwa znajdujące się w okresie transformacji systemowej. Przy ocenie efektywności ekonomicznej inwestycji, niepewność i ryzyko są funkcją dwóch grup czynników, do których zalicza się ilość i jakość informacji będących w dyspozycji inwestora oraz zmienność warunków realizacji i eksploatacji inwestycji. Należy pamiętać, że niepewność ma wymiar informacyjny, a jej przyczyną jest bariera dostępu do informacji lub niewiarygodność uzyskanych informacji, natomiast ryzyko ma wymiar finansowy, ponieważ można dokonać jego pomiaru. Dotyczy to sytuacji, gdy istnieją dostępne informacje umożliwiające ocenę strat lub zysków związanych z danym projektem inwestycyjnym, czyli skutków przyszłych decyzji.
W fazie wstępnej projektu logistycznego jego ryzyko inwestycyjne wynika z zaangażowania wydatku natychmiastowego przeciwstawionego wpływom niepewnym i dodatkowo rozłożonym w czasie. Przed podjęciem realizacji przedsięwzięcia, inwestor powinien każdorazowo dokonać analizy jego rentowności. Rentowność inwestycji jest nadwyżką wpływów pieniężnych nad kosztami i kapitałem zaangażowanym w inwestycję. Dzięki analizie rentowności można dokonać oceny planowanego przedsięwzięcia logistycznego ze względu na jego zdolność do wytworzenia zysku w stosunku do kapitału zainwestowanego, jak również porównać różne warianty projektu między sobą.
Artykuł zawiera 26700 znaków.
Wielokryterialna ocena efektywności ekonomicznej projektów logistycznych - cz. 1
Źródło: Czasopismo Logistyka